کسبه به کدام تصمیم مالیاتی اعترض داشتند؟

نسیم آنلاین؛ علیرضا مهری: جمعی از کسبه‌ی بازار امین حضور با هدف اعتراض به برخی مسائل مغازه‌های خود را تعطیل کردند و در همان منطقه تجمع کردند. بعد از انتشار خبر این تجمع چند موضوع به عنوان علت اعتراض این جمع مطرح شد.

- طرح جدید مقابله با کالای قاچاق در بازار لوازم خانگی

- افزایش و بی‌ثباتی نرخ ارز

-  تصمیم جدید مالیاتی

 گویا تحرکاتی برای برخورد با کالای قاچاق چند روز قبل از این اعتراض صورت گرفت. علاوه بر این نرخ دلار در روزهای گذشته شروع به افزایش کرد. اما تصمیم جدید مالیاتی چه بود که باعث اعتراض کسبه‌ی امین حضور شد؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد که دستورالعمل تبصره ماده 100 قانون مالیات مستقیم باعث اعتراض کسبه شد. رئیس سازمان امور مالیاتی هر سال این دستورالعمل را صادر می کند، اما چه تغییری در این دستورالعمل باعث اعتراض شده است؟

دستورالعمل تبصره ماده 100 چیست؟

ماده 100 قانون مالیات زمان تسلیم اظهارنامه مالیاتی توسط مودیان مالیاتی را تعیین می‌کند. در تبصره این ماده برخی از مشاغل و گروه‌های شغلی را از تسلیم اظهارنامه و برخی امور دیگر مستثنی می ‌کند.

تبصره- سازمان امور مالیاتی کشور می­تواند برخی از مشاغل یا گروههایی از آنان را که میزان فروش کالا و خدمات سالانه آنها حداکثر ده برابر معافیت موضوع ماده(84) این قانون باشد از انجام بخشی از تکالیف از قبیل نگهداری اسناد و مدارک موضوع این قانون و ارائه اظهارنامه مالیاتی معاف کند و مالیات مودیان مذکور را به‌صورت مقطوع تعیین و وصول نماید. در مواردی که مودی کمتر از یک سال مالی به فعالیت اشتغال داشته باشد مالیات متعلق نسبت به مدت اشتغال محاسبه و وصول می‌شود.

دستورالعمل تبصره ماده 100 با هدف تعیین این مشاغل تدوین می شود. در دستورالعمل سال 1400، مشاغلی که مجموع فروش و ارائه خدماتشان کمتر از  یک میلیارد و هشتاد میلیون تومان بود، نیاز به ارائه اظهارنامه نداشتند و عدد مالیاتشان هم مقطوع محاسبه می شود. 

در دستورالعمل امسال(1401) این عدد یک میلیارد و 440 میلیون تومان تعیین شد. یعنی صاحبان مشاغلی که کمتر از این میزان فروش یا ارائه خدمات داشتند از ارائه اظهارنامه معاف می شوند و باید عدد مشخصی را پرداخت کنند.

البته بعد از صدور این دستورالعمل، وزارت اقتصاد در این عدد بازنگری کرد و عدد 4 میلیارد و 800 میلیون تومان را تعیین کرد. وزیر اقتصاد در نشستی با روسای اتاق اصناف درباره‌ی علت این افزایش گفت:

 این اقدام با توجه به این حقیقت صورت گرفت که با وجود کنترل چشمگیر همه گیری کرونا در سالجاری، بسیاری فعالان اقتصادی، در سال 1400 کماکان گریبانگیر محدودیت های ناشی از این بیماری بودند.

اما عدد مالیات مقطوع به چه میزان است و چگونه محاسبه می‌شود؟

تا سال گذشته مبنای محاسبه‌ی مالیات مقطوع، مالیات پرداخت شده در سال قبل از آن بود. براساس بند 2 دستورالعمل سال 1400 

2- مالیات صاحبان مشاغل برمبنای مالیات قطعی عملکرد سال 1398(اعم از اصلی و متمم) به شرح زیر به صورت مقطوع تعیین می‌شود:

2-1 صاحبان مشاغل با میزان مالیات قطعی تا 30 میلیون ریال، بدون افزیش نسبت به عملکرد سال 1398
2-2- صاحبان مشاغل با میزان مالیات قطعی از 30 میلیون و یک ریال تا 60 میلیون ریال، با چهار درصد افزایش نسبت به عملکرد سال 1398

2-3- صاحبان مشاغل با میزان مالیات قطعی از 60 میلیون و یک ریال تا 120 میلیون ریال، با هشت درصد افزایش نسبت به عملکرد سال 1398

3-4- صاحبان مشاغل با میزان مالیات قطعی بیشتر از 120 میلیون ریال با دوازده درصد افزایش نسبت به عملکرد سال 1398

 در دستورالعمل امسال اشاره شده که مودی با مراجعه پایگاه اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی درخواست خود را برای استفاده از تبصره ماده 100 ثبت کند. اما این رویه امسال دچار تغییراتی شده است. امسال اطلاعات پایگاه های اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی هم در تعیین مالیات مقطوع در نظر گرفته می شوند.

یعنی علاوه بر خوداظهاری مودی، اطلاعات مالی که در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دارد هم مدنظر قرار می‌گیرد.

همین تفاوت علت اعتراض کسبه در روزهای اخیر بوده است. کسبه‌ای که تا سال گذشته مالیات مقطوع پرداختی‌شان هرسال با یک درصد افزایش مشخص دریافت می‌شد، امسال باید مبتنی بر بخشی از تراکنش مالی‌شان مالیات پرداخت کنند. 

این اقدام سازمان امور مالیاتی نوید ارتقای نظام مالیاتی به نفع مردم را می‌دهد. اگر گام‌های بعدی برای تکمیل اطلاعات پایگاه های اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی برداشته شود، می‌توان امید داشت که مالیات ستانی در کشور به صورت دقیق و مبتنی بر قانون اجرایی شود. رویای قطع وابستگی به نفت از این مسیر دست یافتنی است.