بدهکاری ۸۰ میلیارد دلاری ایران ۶ ماه پس از برجام!

گروه اقتصادی « نسیم آنلاین »: علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت روحانی در هفته دولت روزهای شلوغی را می‌گذراند و در چند روز گذشته اظهار نظرهای اقتصادی زیادی را از وی می‌شنویم. به گزارش «نسیم آنلاین»، وزیر اقتصاد دولت یازدهم در روزهای پایانی هفته گذشته به تبریز رفت و در اظهار نظری اعلام کرد که دولت تدبیر و امید قرار است 70 میلیارد دلار فاینانس از کشورهای چین، کره جنوبی، ژاپن، ایتالیا و آلمان دریافت کند که در تاریخ بی‌سابقه بوده است. طیب‌نیا همچنین اعلام کرد که دولت اکنون مشغول مذاکره در خصوص شرایط این وام‌هاست و قرار است از این منابع برای پروژه‌هایی که توجیه مالی و اقتصادی داشته باشند، استفاده کند. با این وجود بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که گرفتن این مقدار فاینانس برای کشور خطرناک است و اقتصاد ایران را در آینده بدهکار خواهد کرد.

از طرفی دیگر این اظهار نظر در شرایطی بر زبان وزیر اقتصاد دولت روحانی جاری شد که ایران در نهادهایی مانند بانک جهانی و بانک توسعه اسلامی حضور دارد و سالانه میلیاردها دلار حق عضویت به این نهادها پرداخت کرده و از جمله بزرگترین سهامداران این دو بانک به حساب می‌آید. با توجه به این مسئله آقای طیب‌نیا باید به این سوال پاسخ دهد که طی سه سال گذشته چند دلار از مجامع این نهادهای بین‌المللی که ما در آنها عضویت داریم برای طرح‌های زیر بنایی کشور و بخش خصوصی جذب شده است؟ معلوم نیست وقتی وزارت اقتصاد و سازمان سرمایه‌گذاری خارجی در سه سال گذشته نتوانسته‌اند حتی یک ریال از این مجامع بین‌المللی که ما بزرگترین سهامداران آن هستیم جذب کنند چگونه به سراغ این فاینانس‌ها رفته‌اند؟

در این خصوص ساسان شاه ویسی کارشناس مسائل اقتصادی به « نسیم آنلاین » گفت: ما قبلا هم قرار بود که از چین و یا سایر کشورها فاینانس بگیریم و به عنوان مثال ما سال گذشته 20 میلیارد دلار طلب از چینی‌ها داشتیم که آنها به ما اعلام کردند که یا باید در مقابل آن از چین کالا وارد کنیم و یا باید از آنها فاینانس بگیریم.

وی خاطرنشان کرد: برخی از کشورهای قدرتمند برنامه دارند که کشورهای در حال توسعه را با پرداخت مبالغی به عنوان فاینانس به خودشان بدهکار کنند.

این اقتصاددان با مطرح کردن سوالی از وزیر اقتصاد به «نسیم آنلاین» گفت: سوالی که آقای طیب نیا باید به آن پاسخ دهند، این است که ما اگر فاینانس بگیریم منابع داخلی خودمان که امروز از 1060 هزار میلیارد تومان عبور کرده و به دلیل عدم سازماندهی جریان این منابع و عدم اعتماد بخشی به سرمایه گذاران داخلی بلا استفاده مانده چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟

شاه ویسی تصریح کرد: آیا دولت برنامه ریزی مناسبی برای بهره مندی از این منابع دارد؟ اگر برنامه مناسبی دارد پس چرا آن را فعالان اقتصادی مطرح نمی کند؟ متاسفانه دولت حتی در سازمان سرمایه گذاری خارجی چارچوبهای مناسب برای یک سرمایه گذاری مناسب را هم مشخص نکرده است.

این کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: بهتر است با گرفتن این فاینانس کشور را بدهکار اقتصادهای دیگر و شرکتهای بزرگ نکنیم. خوب بود آقای طیب نیا که بنده ایشان را به عنوان یک استاد اقتصاد می‌شناسم این فاینانس را یک فاینانس اعتباری ریالی می‌کردند و اعتبارات داخل سرزمین اصلی را در اختیار فعالان اقتصادی قرار می دادند و بعد از ورود به وضعیت تعادل و ثبات وارد سایر رویکردها می شدند.

این استاد دانشگاه گفت: امروز نیاز ما ورود چند ده هزار میلیارد اعتباری خارجی به داخل کشور نیست که در نهایت واردات را رقم می زند. برنامه ریزی برای 70 میلیارد دلار فاینانس اقتصادی ما را تکان نمی دهد بلکه برنامه ریزی اقتصاد ما را شکوفا می دهد.

شاه ویسی بیان کرد: برای شکوفا شدن اقتصاد ابتدا باید رابطه بین فعالان اقتصادی و فرصتهای اقتصادی را در داخل کشور تعریف کنیم. وقتی هیچ سرمایه گذار داخلی حاضر نیست در این شرایط برای طرحهای اقتصادی ما سرمایه گذاری کند چگونه می توانیم ادعا کنیم برای چند ده میلیارد دلار فاینانس برنامه مشخص سرمایه گذاری داریم.

وی اظهار کرد: ما قبلا هم از چین هند و کره جنوبی فاینانس گرفته بودیم چون از آنها مطالبات نفتی داشتیم. اگر برای ورود 70 میلیارد دلار فاینانس ناچار باشیم مهندسی طرح و نیروی انسانی مورد نیاز را هم وارد کنیم و آن را به خارجی ها بسپاریم هیچ ارزشی ندارد.

اگر این 70 میلیارد دلار فاینانس را با 10 میلیارد دلار فاینانسی که قبلا در قرارداد ایرباس قرار بود از فرانسوی ها بگیریم جمع بزنیم، اقتصاد کشور با برنامه ای که دولت روحانی ترسیم کرده با 80 میلیارد دلار بدهی رو به رو خواهد شد که این مسئله بسیار خطرناک و تامل برانگیز است. باید دید دولت روحانی در ازای بدهکار کردن اقتصاد ایران به کشورهای دیگر می تواند رونقی که سه سال است وعده آن را می دهد محقق کند؟