متن آئین نامه اجرایی قانون رتبه بندی معلمان

نسیم‌آنلاین: هیات وزیران در جلسه 18 خرداد 1401 آئین نامه اجرایی قانون رتبه بندی معلمان را به تصویب رساند. این آئین نامه 12 تیر با امضای معاون اول رئیس جمهور برای استحضار رئیس مجلس و تطبیق آن با قوانین برای قالیباف ارسال شد. در صورت تطبیق آئین نامه با قوانین کشور و عدم مغایرت آن برای اجرا ابلاغ خواهد شد. 

متن کامل این آئین نامه به شرح زیر است:

به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش (با همکاری سازمان برنامه بودجه کشور و سازمان اداری استخدامی کشور و دو نفر از اعضای کمیسیون آموزش تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر) و به استناد ماده (۹) قانون نظام رتبه بندی معلمان- مصوب ۱۴۰۰-، آیین نامه اجرایی قانون یادشده را به شرح زیر تصویب کرد 

آیین نامه اجرایی قانون نظام رتبه بندی معلمان 

ماده ۱- رتبه بندی معلمان مطابق قانون نظام رتبه بندی معلمان و این آیین نامه به منظور افزایش کیفی فرایند تعلیم و تربیت، اعتلای کرامت و منزلت اجتماعی معلمان، استقرار نظام پرداختها براساس تخصص و شایستگی های عملکرد رقابتی معلمان، مهندسی نیروی انسانی، توسعه مستمر و نظام مند شایستگی های عمومی، تخصصی، حرفه ای و تربیتی و کیفیت عملکرد معلمان، تقویت انگیزه و رضایت مندی شغلی و ارتقای تعهد و تقویت هویت حرفه ای معلمان براساس نقشه جامع علمی کشور و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اجرا می شود. 

ماده ۲- در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروع مربوط به کار می روند و سایر اصطلاحات، تابع تعاریف مندرج در قانون است؛ 

1- قانون: قانون نظام رتبه بندی معلمان - مصوب ۱۴۰۰-،

 ٢- وزارت: وزارت آموزش و پرورش

٣- رتبه بندی: نظام رتبه بندی معلمان 

۴- ارزیابان حرفه ای: افراد صاحب نظری که به پیشنهاد و معرفی وزارت از بین اعضای هیئت علمی شاغل با بازنشسته دانشگاههای کشور با وابسته به وزارت و یا معلمان شاغل و بازنشسته آموزش و پروش با مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر که از سوی مرکز آموزش مدیریت دولتی براساس الگوی ارزیابی حرفه ای آموزش داده شده و گواهینامه ارزیابی دریافت می نمایند.

ماده ۳ - مشمولان این آیین نامه عبارتند از مشمولین طرح طبقه بندی مشاغل معلمان و نیروهای توانبخشی مدارس استثنایی که در حال حاضر صرفا در واحدهای آموزشی و تربیتی اشتغال به خدمت تمام وقت دارند. 

تبصره ۱- افراد موضوع لایحه قانونی راجع به استفاده کارکنان کادر اداری وزارت آموزش و پرورش که برای خدمت معلمی استخدام شده اند از طرح طبقه بندی مشاغل معلمان کشور و احتساب سوابق تجربی آنان - مصوب ۱۳۵۸ - شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی آن، مشمول این آیین نامه می باشند. 

تبصره ۲- آن دسته از نیروهای اداری شاغل در پست های کارشناسی و بالاتر که بر اساس ضوابط و شرایط مربوط در یکی از عناوین موضوع طرح طبقه بندی مشاغل معلمان اشتغال یابند، از زمان تغییر سمت و شروع به خدمت معلمی مشمول نظام رتبه بندی می شوند. در صورت بازگشت مجدد به کار در سمت های اداری حسب شرایط ذیربط از فوق العاده رتبه بندی برخوردار نخواهند بود. 

تبصره ۳- نیروهای فاقد کد شناسه استخدام مورد تایید سازمان اداری و استخدامی کشور، کارکنان مأمور یا انتقالی به سایر دستگاههای اجرایی (با حفظ پست سازمانی یا بدون آن)، کارکنان مأمور به مدارس غیردولتی (به استثنای مدیران و معاونین که از آموزش و پرورش حقوق دریافت می نمایند، نیروهای مازاد یا دراختیار مدرسه، کلیه افرادی که از بیش از یک صندوق حقوق دریافت می کنند، افرادی که در مرخصی بدون حقوق به سر می برند، افراد انتقالی به دانشگاه های فرهنگیان و شهید رجایی و افراد مأمور به تحصیل مشمول این آیین نامه نمی باشند. 

ماده ۴- مشمولین در مرحله استقرار. با در نظر گرفتن امتیازات مندرج در جداول زیر سنجش و ارزیابی شده و بر اساس امتیازات کسب شده در یکی از رتبه های پنجگانه قرار خواهند گرفت. 

تبصره ۱- بسته های ارزیابی با سنجه های کیفی متفاوت که متناسب با هر رتبه از عمق و اهمیت بیشتری برخوردار می شود، برای هر یک از رتبه ها به صورت مجزا و براساس سهم از سقف امتیاز براساس توزیع جدول شماره (۱) توسط مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی وزارت با همکاری مراجع ارزیابی کننده مندرج در جدول شماره (۲) به اجرا گذاشته میشود

تبصره ۲- حداقل امتیاز مورد نیاز برای احراز هریک از رتبه های مشمولین بر اساس سهم امتیازات تعیین شده جدول شماره (۱) برای هریک از شایستگی های موضوع این آیین نامه به شرح جدول شماره (۳) می باشد.

تبصره ۳- مصادیق و شاخص های رفتاری و عملکردی جهت ارزیابی برای احراز رتبه ها از جمله مدرک تحصیلی، سنوات خدمت، گواهینامه ها، تألیفات، پروژه ها و همچنین میزان و ضریب تأثیر هر کدام از آنها به موجب شیوه نامه ای خواهد بود که با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور و وزارت تهیه و به تأیید وزیر آموزش و پرورش خواهد رسید. 

تبصره ۴- در ارزیابی شایستگی های عمومی مطابق بند (۳-۱) ماده (۲) قانون، مجموعه ای از صفات و ویژگیهای شخصیتی فرد شامل باورها، نگرشها، اعتقادات و رفتار مبتنی بر نظام ارزشی. فرهنگی و اخلاقی جامعه اسلامی و نظام آموزش و پرورش کشور که زمینه را برای انجام کار متعهدانه آماده می کند و پایبندی فرد را به ارزشهای اسلامی و انقلاب اسلامی، قوانین و مقررات آشکار می سازد، معیار بررسی خواهد بود. هیئت های ممیزه جهت احراز این دسته از شایستگی ها در طول خدمت مشمولین مکلف به استعلام از مراجع ذیصلاح قانونی هستند. 

تبصره ۵- در مواردی که بر اساس قوانین مربوط، بازنشستگی افراد شاغل مشمول در اختیار وزارت می باشد، اجرای رتبه بندی منوط به حداقل دو سال خدمت در آموزش و پرورش از تاریخ اجرای این آیین نامه است. 

ماده ۵- مشمولانی که پس از ارزیابی نخست، حداقل امتیاز لازم برای احراز رتبه آموزشیار معلم را کسب ننمایند. از تاریخ عدم احراز رتبه، برای مدت یکسال به آنها فوق العاده رتبه آموزشیار معلمی پرداخت خواهد شد. این دسته از مشمولان می توانند در فرصت یکساله با کسب امتیاز لازم و ارزیابی مجدد در یکی از رتبه ها قرار گیرند. 

تبصره ۱- شرط برقراری فوق العاده رتبه بندی برای هر یک از رتبه ها و همچنین شرط إحراز هر یک از آنها، کسب حداقل امتیاز مربوط به شایستگی های عمومی همان رتبه مندرج در جدول شماره (۳) خواهد بود. 

تبصره ۲- تمامی افراد جدیدالاستخدام (به استثنای متعهدین خدمت و سایر مشمولین دارای قانون خاص) به صورت پیمانی بکار گیری خواهند شد و تبدیل وضعیت آنها منوط به کسب امتیازات رتبه مربی معلم و با رعایت سایر قوانین مربوط خواهد بود و ارزیابی آنها صرفا پس از دو دوره ارزیابی سالانه صورت می پذیرد 

ماده ۶- شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی موظف است با توجه به عناوین رتبه های موضوع ماده (۴) قانون، رتبه های موضوع تبصره (1) ماده (۶۵) قانون مدیریت خدمات کشوری را برای مشمولین جدیدالاستخدام مورد بازنگری قرار دهد.

ماده ۷- مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی وزارت موظف است پس از اجرای دوره ارزیابی برای هر یک از شرکت کنندگان، کارنامه احراز شایستگی با محتوای نقاط ضعف و قوت ایشان، صادر و همراه با الزامات و توصیه های آموزشی و برنامه های توانمندسازی در قالب سامانه جامع مسیر رشد معلم، به ایشان ارایه نماید. شرکت در ارزیابی های دوره های بعدی منوط به طی موفقیت آمیز الزامات مندرج در این آیین نامه از سوی ارزیابی شدگان می باشد. 

ماده ۸- وزارت مکلف است با نظارت سازمان اداری و استخدامی کشور به منظور اجرای فرایند رتبه بندی معلمان نسبت به طراحی و استقرار سامانه رتبه بندی به منظور دریافت مدارک و مستندات با رعایت مقررات مربوط، حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه اقدام نماید. کلیه فرایندهای مربوط از جمله ارایه مدارک و مستندات از سوی مشمولان و همچنین ارزیابی و اعمال امتیاز از سوی هیئت ممیزه و اعتراض و رسیدگی به آن به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه مزبور خواهد بود. 

ماده ۹- بررسی اسناد و مستندات مشمولین به نحو زیر جمع آوری و امتیازدهی خواهد شد 

١- بررسی و تأیید رتبه های مشمولان طرح طبقه بندی مشاغل معلمان و نیروهای توانبخشی مدارس استثنایی :

الف - در رتبه های آموزشیار معلم و مربی معلم توسط هیئت های ممیزه شهرستانی منطقه ای ناحیه مربوط (محل خدمت فرد) انجام می پذیرد. 

ب- در رتبه استادیار معلم پس از بررسی و ارزیابی هیئت های ممیزه شهرستانی منطقه ای / ناحیه برای بررسی و تأیید نهایی به همراه مستندات به هیئت ممیزه استان مربوط ارسال میشود. 

پ- در رتبه دانشیار معلم و استاد معلم پس از بررسی و ارزیابی هیئت های ممیزه شهرستانی منطقه ای / ناحیه و استانی، برای بررسی و تایید نهایی به همراه مستندات مربوط به هیئت ممیزه مرکزی ارسال می شود. 

۲- بررسی و تایید رتبه های کارکنان اداری موضوع تبصره ماده (۴) قانون:

الف - بررسی و تایید رتبه های کارکنان اداری که در ادارات آموزش و پرورش شهرستانی منطقه ای ناحیه اشتغال به خدمت دارند در رتبه های آموزشیار معلم، مربی معلم و استادیار معلم توسط هیئت ممیزه استان مربوط انجام می پذیرد و در رتبه دانشیار معلم و رتبه استاد معلم پس از بررسی و ارزیابی هیئت ممیزه استان برای بررسی و تأیید نهایی به همراه مستندات مربوط به هیئت ممیزه مرکزی ارسال می گردد. 

ب- بررسی و تایید رتبه های کارکنان ادارات کل آموزش و پرورش استانی و کارکنان حوزه ستادی در کلیه رتبه ها توسط هیئت ممیزه مرکزی انجام می پذیرد

۳- بررسی و تأیید رتبه کلیه اعضای هیئت ممیزه، در هیئت ممیزه مرکزی انجام می شود. 

تبصره - هیئت ممیزه مرکزی موظف است پیش از رتبه بندی مشمولان از سوی هیئت های ممیزه، نسبت به بررسی و رتبه بندی کلیه اعضای هیئت ممیزه اقدام نماید. اعمال فوق العاده رتبه بندی اعضای هیئت ممیزه همزمان با سایر مشمولان قانون خواهد بود. 

ماده ۱۰- فرایند تحلیل و ارزیابی داده ها باید به نحوی صورت پذیرد که نتایج آن در قالب داده های کمی، مقایسه پذیر و قابل ارزیابی، ایجاد و برای رتبه بندی در اختیار هیئت های ممیزه قرار گیرد 

ماده ۱۱- چنانچه در ارایه مدارک و مستندات مورد نیاز برای سنجش شایستگی های معلمی و تجربه افراد مشمول قانون، محرز شود فردی اطلاعات خلاف واقع در اختیار هیئت های ممیزه قرار داده است، مراتب جهت رسیدگی به هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات اداری استان ارجاع می شود. تا زمان تعیین تکلیف قطعی موضوع در آن مرجع، رسیدگی به پرونده رتبه بندی متوقف خواهد شد و در صورتی که منجر به محکومیت فرد شود، متخلف علاوه بر مجازات انتظامی، از دریافت فوق العاده رتبه بندی در همان دوره ارزیابی محروم خواهد شد 

ماده ۱۲- بعد از تعیین رتبه، مراتب در سامانه جهت صدور حکم کارگزینی برابر ماده (۶) قانون به واحد امور اداری و تشکیلات مرتبط ابلاغ و به معلم و واحد آموزشی و تربیتی متبوع وی اعلام می گردد. 

ماده ۱۳- شرکت در فرایند رتبه بندی معلمان، حتی برای متقاضی ایجاد نمی کند و صرفا در صورت کسب حد نصاب امتیازات تعیین شده ناشی از معیارهای قانونی و قرار گرفتن در هر یک از رتبه ها با تأیید هیئت ممیزه ذی ربط، موجب برخورداری معلم از مزایای قانونی رتبه بندی خواهد شد. 

ماده ۱۴- در صورتی که هر یک از ارزیابی شوندگان نسبت به نحوه رسیدگی و ارزیابی و رتبه تعیین شده خود، اعتراضی داشته باشد، می تواند حداکثر ظرف (۱۰) روز از ابلاغ رتبه، درخواست خود را از طریق سامانه به دبیرخانه هیئت ممیزه س طح بالاتر ارایه نماید. در صورت وارد بودن اعتراض متقاضی، رتبه وی توسط هیئت ممیزه رسیدگی کننده به اعتراض تعیین و تاریخ اجرای حکم وی از تاریخ استحقاق خواهد بود. 

ماده ۱۵- با تعیین رتبه مشمول توسط هیئت ممیزه ذی ربط، فوق العاده رتبه بندی مطابق ماده (۶) قانون به ترتیب برای رتبه های پنجگانه آموزشیار معلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم به ترتیب چهل و پنج درصد (۴۵)، پنجاه و پنج درصد (۵۵)، شصت و پنج درصد (۶۵)، هفتاد و پنج درصد (۷۵) و نود درصد (۹۰) مجموع امتیازات حق شغل، حق شاغل و فوق العاده شغل در حکم کارگزینی مشمولین، به صورت جداگانه درج و ماهیانه پرداخت میشود.

ماده ۱۶ - وظایف و اختیارات هیئت ممیزه مرکزی به شرح زیر تعیین می شود:

١- نظارت کلی بر حسن اجرای نظام رتبه بندی معلمان و تحقق اهداف قانون

۲- تدوین و تصویب برنامه های مورد نیاز برای اجرای مطلوب قانون و این آیین نامه. 

3- نظارت بر عملکرد و تصمیمات هیئت های ممیزه استانی و شهرستانی

۴- نظارت بر تشکیل دبیرخانه های هیئت های ممیزه استانی و شهرستانی و پشتیبانی مؤثر از آنها. 

۵- پاسخگویی به استعلامات و ایجاد رویه واحد در نحوه رسیدگی، محاسبه امتیازات و تعیین رتبه های مشمولین قانون از طریق ابلاغ سازوکارهای مناسب و پیش بینی آنها در سامانه رتبه بندی 

۶- بررسی و تأیید رتبه دانشیار معلم و استاد معلم و تعیین رتبه های مشمولین حوزه ستادی و اعضای هیئت های ممیزه مشمول قانون 

۷- رسیدگی به اعتراضات و شکایات احتمالی از عملکرد هیئت های ممیزه استانی از طریق ایجاد بستر مناسب در سامانه رتبه بندی جهت اعتراض و شکایت افراد به صورت الکترونیکی 

۸- بررسی نتایج حاصل از اجرای قانون، اخذ بازخورد. آسیب شناسی و ارایه پیشنهاد اصلاح و بازنگری در قوانین و مقررات ذیربط به وزارت 

تبصره ۱- چنانچه تصمیمات هیئت های ممیزه استانی و شهرستانی در تعیین رتبه مشمولین در طول فرایند رتبه بندی و پس از آن و همچنین سایر تصمیمات آنها، بر خلاف قانون و آیین نامه اجرایی و دستورالعملهای صادره باشد، هیئت ممیزه مرکزی می تواند تصمیم مقتضی را (اعم از تایید اصلاح یا لغو رتبه اعطاشده) پس از ارزیابی مجدد پرونده متقاضی اخذ نماید. 

تبصره ۲- دبیرخانه هیئت ممیزه مرکزی در مرکز برنامه ریزی منابع انسانی و امور اداری وزارت مستقر می باشد. 

ماده ۱۷- وظایف و اختیارات هیئت ممیزه استانی به شرح زیر تعیین می شود:

۱- تشکیل دبیرخانه هیئت ممیزه استانی بدون توسعه تشکیلاتی در مدیریت منابع انسانی و امور اداری اداره کل 

۲- نظارت بر عملکرد و تصمیمات هیئت های ممیزه شهرستان منطقه / ناحیه و ابطال و اصلاح تصمیمات آنها در صورت عدم رعایت ضوابط قانونی 

٣- نظارت بر تشکیل دبیرخانه های هیئت های ممیزه شهرستان منطقه ناحیه و پشتیبانی از دبیرخانه ها. 

۴- پاسخگویی به استعلامات در نحوه رسیدگی، محاسبه امتیازات و تعیین رتبه های مشمولین قانون در چهارچوب قانون و آیین نامه اجرایی و مصوبات هیئت ممیزه مرکزی

۵- بررسی و تأیید رتبه استادیار معلم و بررسی و ارزیابی رتبه دانشیار معلم جهت تایید نهایی هیئت ممیزه مرکزی 

۶- رسیدگی به اعتراضات و شکایات احتمالی از عملکرد هیئت های ممیزه شهرستان منطقه | | ناحیه و ارجاع به هیئت ممیزه مرکزی در صورت نیاز 

۷- نظارت بر عملکرد و پشتیبانی مناسب از سامانه رتبه بندی در سطح استان. 

۸- تهیه و ارایه گزارش های دوره ای و انعکاس موانع و مشکلات مربوط به اجرای فرایندهای رتبه بندی معلمان به هیئت ممیزه مرکزی 

ماده ۱۸- وظایف و اختیارات هیئت ممیزه شهرستان منطقه 1 ناحیه به شرح زیر تعیین میشود:

۱- تشکیل دبیرخانه هیئت ممیزه بدون توسعه تشکیلاتی در کارشناسی امور اداری و تشکیلات

۲- نظارت بر حسن اجرای فرایند رتبه بندی و انجام پشتیبانی های لازم 

۳- بررسی و تایید رتبه های آموزشیار معلم و مربی معلم و بررسی و ارزیابی رتبه استادیار معلم جهت تأیید هیئت ممیزه استان 

۴- رسیدگی به اعتراضات و شکایات احتمالی از فرایند ارزیابی و تخصیص رتبه

۵- نظارت بر عملکرد و پشتیبانی مناسب از سامانه رتبه بندی در سطح شهرستان/منطقه/ناحیه

۶- تهیه و ارایه گزارش های دوره ای و انعکاس موانع و نارسایی های مربوط به اجرای فرایندهای رتبه بندی معلمان به هیئت ممیزه استانی 

ماده ۱۹- جلسات هیئت های ممیزه موضوع ماده (۷) قانون با ترکیب قانونی و با دعوت رییس یا نایب رییس هیئت و با حضور حداقل دو سوم اعضا، تشکیل و رسمیت می یابند. مصوبات هیئت ها در حدود موازین قانونی با رأی اکثریت آرای اعضای حاضر در جلسه معتبر و با تأیید رییس هیئت، جهت اجرا ابلاغ می گردد. 

ماده ۲۰- حق الزحمه اعضای هیئت های ممیزه و کارگروه های مرتبط و ارزیابان حرفه ای، در صورت تشکیل جلسات آنها در خارج از اوقات موظف اداری، مبتنی بر عملکرد و تعداد جلسات رسمی در چهارچوب مقررات بند (۹) ماده (۶۸) قانون مدیریت خدمات کشوری و پس از تامین اعتبار قابل پرداخت می باشد.. 

تبصره- هیئت های ممیزه می توانند به منظور اجرای صحیح نظام رتبه بندی نسبت به تشکیل کارگروه های تخصصی موضوعی با اجرایی با رویکرد تسهیل و تسریع در رسیدگی و تعیین رتبه های معلمان اقدام نماینده 

ماده ۲۱- در اجرای ماده (۸) قانون، وزارت هر سه سال یکبار موظف به ارزیابی مجدد است و چنانچه افراد مشمول در ارزیابی مجدد، حداقل امتیاز لازم برای کسب رتبه فعلی را کسب ننمایند، با توجه به امتیازات مکتسبه به رتبه های پایین تر تنزل می یابند و در این صورت در نوبت اول موظف به طی دوره بازآموزی در مراکز آموزشی وابسته به وزارت خواهند بود. تنزل رتبه در نوبت دوم منجر به خروج از مشاغل طرح طبقه بندی مشاغل معلمین خواهد شد. 

ماده ۲۲- وزارت آموزش و پرورش موظف است پس از دو سال از اجرای نظام رتبه بندی در مرحله استقرار نسبت به ارزیابی تأثیر آن بر کیفیت نظام تعلیم و تربیت و بر اساس سند تحول بنیادین و ارزیابی میزان تحقق اهداف قانون، اقدام و ایین نامه اجرایی مرحله ارتقای رتبه بندی معلمان را با رعایت ترتیبات ماده (۹) قانون به هیئت وزیران ارایه نماید. 

ماده ۲۳- وزارت آموزش و پرورش موظف است، نسبت به اجرای این آیین نامه در سقف اعتبارات ابلاغی قانون بودجه اقدام نماید و ایجاد هرگونه تعهد بیش از منابع پیش بینی شده ممنوع و فاقد اعتبار است. 

ماده ۲۴- عدم رعایت ضوابط مقرر در قانون، این آیین نامه و شیوه نامه موضوع تبصره (۳) ماده (۴) آن، در رتبه بندی معلمان از سوی اعضای هیئت ممیزه و سایر مقامات و مسئولین، تخلف اداری محسوب شده و مشمول قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب ۱۳۷۲- خواهد بود و متخلف علاوه بر مجازات انتظامی، از دریافت فوق العاده رتبه بندی تا دو دوره محروم خواهد شد.

ماده ۲۵- سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است هرساله نسبت به پیش بینی بودجه مورد نیاز اجرای این آیین نامه با رعایت قوانین و مقررات مربوط در لوایح بودجه سالانه اقدام نماید.