چرا بایدن وارد درگیری مستقیم با محمد بن سلمان نمیشود؟
دادههای مرکز مطالعات امنیتی وابسته به وزارت خارجه آمریکا نشان میدهد که جو بایدن بنا به یک سری ملاحظات در سیاست خارجی این کشور قصد ندارد وارد درگیری مستقیم با محمد بن سلمان شود.
به نظر می رسد که تحلیلها و ارزیابیهایی که توسط گروهی از پژوهشگران در مرکز مطالعات امنیتی جدید وابسته به وزارت خارجه ایالات متحده جمع آوری شده، اطلاعات متعادل تری را در رسانهها به صورت عمومی درباره پرونده «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی و تاثیرات افشای گزارش آمریکا درباره نحوه قتل او و نیز ارتباط این پرونده با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی ارائه می دهد.
اسناد مرکز مطالعات امنیتی جدید وابسته به وزارت خارجه آمریکا در تلاش برای روشن کردن این موضوع است که اولویتهایی که موجب تقابل آشکار و مستقیم واشنگتن با ولیعهد سعودی شده، آن هم زمانی که بن سلمان هنوز در جایگاه قدرت قرار دارد، چه چیزی است.
دولت «جو بایدن» رئیس جمهور جدید آمریکا از خلال اقدامات اخیر خود چندین پیام را برای سعودیها به ویژه شخص محمدبن سلمان فرستاده مبنی بر اینکه سیاست های دولت جدید ایالات متحده در قبال عربستان متفاوت بوده و واشنگتن دیگر بن سلمان را اصلیترین وارث تاج و تخت پادشاهی عربستان نمیداند.
طبق این اسناد در مرحله کنونی واشنگتن بر خلاف زمان «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری سابق آمریکا مایل به همکاری با محمد بن سلمان نیست، اما در عین حال نمیخواهد او را عمیقاً مورد هدف قرار داده و در درگیری مستقیم با آن قرار بگیرد؛ چراکه محمد بن سلمان هنوز هم حکمران عربستان محسوب میشود و بر تصمیمات بزرگترین کشور نفتی منطقه خلیج فارس تسلط دارد.
ارزیابی و تحلیل یکی از نهادهای تصمیم گیری در دولت جدید ایالات متحده نشان میدهد که هزینه درگیری مستقیم با ولیعهد عربستان و روشن ساختن مسئولیت قانونی و سیاسی وی در قتل خاشقجی ممکن است برای واشنگتن در این مرحله بسیار بالا باشد.
در نتیجه دولت بایدن تصمیم گرفت سیگنالهایی ارسال کند که بیانگر کاهش فرصتها برای حضور بن سلمان در مرحله آینده عربستان باشد. در حال حاضر برخی از موضوعات اساسی در پرونده قتل خاشقجی به نام محمد بن سلمان پیوست شده اما هنوز به شکل علنی اعلام نشده که ولیعهد جوان سعودی قرار است به دلیل اتهاماتی که در جریان ترور خاشقجی متوجه اوست محاکمه شود.
اینجا برای همه ناظران روشن شد که آمریکا درصد مدیریت تقابل پنهان با محمد بن سلمان است که طی دوره ریاست ترامپ، با سیاستهای بیپروا و گستاخانه در سطح جهان توصیف شده بود. اما ملاحظاتی که آمریکاییها در سیاست خارجی خود در قبال عربستان باید مورد توجه قرار دهند این است که عربستان سعودی زیرساختهای نفتی خلیج فارس را مدیریت میکند، یعنی همان چیزی که موجب نزدیکی دونالد ترامپ با سعودیها شده و سیاستهای وی را در سطح بزرگی از منطقه اجرا میکرد.
اسناد مربوط به مرکز مطالعاتی جدید وابسته به وزارت خارجه ایالات متحده همچنین به پرونده عادیسازی روابط میان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی در مرحله فعلی نیز پرداخته و نشان میدهد که جو بایدن قصد ندارد به روند این روابط آسیب برساند، بلکه به دنبال تأثیرگذاری بیشتر بر آن است.
بنابراین ناظران بر این باورند که درگیر شدن با محمد بن سلمان میتواند پروندههای پیچیدهای مقابل جو بایدن باز کند؛ چراکه پرونده عادی سازی روابط کشورهای عربی با رژیم اسرائیل ارتباط مستقیم با حمایت و سیاستهای عربستان و به ویژه محمد بن سلمان دارد.
علاوه بر این یک سری پروندههای دیگر در ارتباط با سیاست خارجی ایالات متحده موجب می شود تا دولت بایدن به سمت درگیری خشونت آمیز و فراگیر با ولیعهد سعودی نرود. در حال حاضر آمریکا با پروندههایی همچون چین و روسیه ، توافق هستهای ایران، توافقهای عادی سازی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی، موضوع ترکیه و اتفاقاتی که در مدیترانه میافتد ، بحران گاز و محاسباتی که دولت آمریکا در قبال آنکارا دارد، مواجه است.
در نتیجه میتوان گفت که شاهزاده بن سلمان میتواند از این شرایط پیچیده آمریکا استفاده کند و به مرور زمان خود را از کانون توجهات درباره پرونده قتل جمال خاشقجی دور کند.