چرا «خیار» گران شد؟!

«کشت گلخانه‌ای پیش از آغاز به کار دولت یازدهم و دوازدهم، ۸۰۰۰ هکتار بود که امروز این رقم به ۲۱هزار هکتار رسیده و امید داریم به مساحت ۲۵هزار هکتار دست یابیم.» این صحبت‌های دیروز کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی است که با استناد به این آمار و ارقام، افزایش تولید محصولات گلخانه‌ای را افتخاری بزرگ برای دولت می‌داند.

اما هنوز اخبار آقای وزیر پوشش رسانه‌ای نشده بود که گرانی خیار به عنوان خبر اول همه خبرگزاری‌ها و رسانه‌های دیگر قرار گرفت. خیار یکی از محصولات گلخانه‌ای است که سال۹۱ پیش از آغاز به کار دولت یازدهم با قیمت ۷۰۰تا ۸۰۰تومان به دست مردم می‌رسید، ولی اکنون به بیش از ۲۰هزار تومان افزایش یافته است. البته برخی کارشناسان دلیل گرانی خیار را سرما و برخی دیگر استخراج بیت کوین در کرمان عنوان می‌کنند که همه این موارد نیاز به بررسی دارد. جام‌جم به دلایل گرانی محصولات کشاورزی از ابتدای سال تاکنون پرداخته است.

رسوب موز در گمرک، دلیل قیمت ۶۰‌هزارتومانی آن؟

این روزها که موز با قیمت ۶۰هزار تومان در بازار عرضه می‌شود برخی افراد از رسوب این کالا در گمرک سخن می‌گویند اما مهدی میراشرفی، رئیس کل گمرک ایران در این زمینه تصریح کرد: همه موزهای وارد شده به گمرک ترخیص شده و در حال حاضر گزارشی از وجود این کالا در گمرک نداریم. چنانچه به کالای موز، ثبت سفارش معتبر و کد ساتا اختصاص یافته باشد، کالا ترخیص می‌شود.

وی اضافه کرد: در هفته گذشته، ۱۰۰کانتینر موز، به وزن ۲۰۰۰ تن، ترخیص شده است. میراشرفی با اشاره به محدودیت‌های ارزی گفت: به همین دلیل تصمیماتی در برخی موارد از جمله واردات موز در مقابل صادرات سیب گرفته شد. ضمن این‌که واردات کالاهای گرمسیری نیز محدود شده است.

خیار در سبد میوه‌های لاکچری!

اما در این میان خیار هم در سبد میوه‌های لاکچری قرار گرفته و اکنون با قیمت ۲۰هزار تومان به ازای هر کیلو وارد  سبد خانوارها می‌شود. ظاهرا کنترل قیمت در بازار میوه و تره‌بار از دست مسؤولان خارج شده و هر ماه باید شاهد افزایش یک کالا از رده محصولات کشاورزی باشیم. بررسی نشان می‌دهد خیار در میادین میوه و تره‌بار اکنون بین ۱۳تا ۱۴هزار تومان عرضه می‌شود؛ در حالی که کشاورز کیلویی ۸۰۰۰تومان محصول خود را می‌فروشد.

برخی مسؤولان معتقدند سرمای هوا در یک منطقه خاص باعث شده تا تولید خیار کاهش یابد و طی هفته‌های آینده این بازار به تعادل خواهدرسید. این در حالی است که ایران پس از چین و ترکیه در رتبه سوم تولید خیار قرار دارد. سالانه بیش از دومیلیون تن خیار در کشور تولید می‌شود و سابقه گرانی این محصول تاکنون سر زبان‌ها نیفتاده‌بود که اخیرا شاهد گرانی شدید این کالا هستیم.

وعده کاهش قیمت به خیار رسید

رضا نورانی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان میوه درباره گرانی خیار به جام‌جم گفت: در جیرفت کرمان توفان و سرمای شدیدی آمد محصول خیار آسیب دید و قول می‌دهیم قیمت این محصول تا دو هفته دیگر کاهش یابد.

وی افزود: این مشکل در محصول گوجه‌فرنگی هم پیش آمد و اکنون با قیمت متعادل در بازار عرضه می‌شود. اخیرا رئیس‌جمهوری موافقت کرده از محل ارز حاصل از صادرات محصولات کشاورزی به کشورهای حوزه خلیج‌فارس که امکان انتقال آن به داخل کشور وجود ندارد، موز وارد شود. نورانی ادامه داد: در صورت واردات میوه‌های گرمسیری از کشورهای حاشیه خلیج فارس قیمت موز به ۲۰ تا ۲۵هزار تومان کاهش می‌یابد.

افت برداشت خیار به دلیل کاهش شدید دما

محمد دل‌زاده، گلخانه دار جیرفتی یکی از دلایل اصلی کاهش تولید خیار و به‌تبع آن افزایش قیمت این محصول در بازار را افت برداشت آن به دلیل کاهش شدید دمای هوای جنوب استان کرمان در یک ماه گذشته می‌داند.

وی می‌گوید: سردی هوا باعث شد برداشت محصول خیار سبز ۹۰درصد کاهش داشته باشد، زیرا خیار سبز ازجمله محصولات کشاورزی است که نسبت به نوسانات هوا حساس است و با سرد شدن هوا باردهی آن کم می‌شود.

 محمد دل زاده با انتقاد از افزایش هزینه‌های تولید خیار سبز می‌گوید: امسال هزینه‌های تولید نسبت به سال گذشته چهار برابر شده است که برای گلخانه داران به‌صرفه نیست.

کمبود سوخت، خیار را گران کرد

مشایخی، کارشناس ارشد کشاورزی و گلخانه‌دار جیرفتی نیز یکی از دلایل کاهش تولید خیار سبز را هزینه‌های بالای تولید آن در سال گذشته عنوان می‌کند که به گفته وی، باعث شده امسال بسیاری از گلخانه‌داران از کشت خیارسبز منصرف شوند.

وی می‌گوید: قیمت بالای بذر خیارسبز که بین ۴ تا ۶ هزار تومان است به همراه دستمزد بالای کارگرانی که باید خیارسبز را برداشت کنند، تولید این محصول را کاهش داده‌است.

کاهش صادرات به عراق

سعید برخوری، رئیس جهاد کشاورزی کرمان به خبرنگار ما می‌گوید: «در گذشته ۱۷ هزار هکتار خیار کشت می‌شد که ۱۵ هزار هکتار آن خیار زمینی و ۲۰۰۰ هکتار خیار گلخانه‌ای بود و بخشی عمده‌ای از این تولیدات به کشور عراق صادر می‌شد. اما ممنوعیت واردات خیار ایران توسط عراق، باعث شد که امسال خیار همانند گذشته زیر کشت نرود و سرمای اخیر هم مزید بر علت شد و خیار را گران کرد.»  

این در حالی است که برخی کارشناسان استخراج بیت‌کوین در مزارع کشاورزی را عامل افزایش قیمت محصولات کشاورزی مطرح می‌کند که مسؤولان کرمان آن را رد کردند.

تاثیر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی

پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران هر سال دست کشور برای تخصیص ارز بسته‌تر شد، طوری‌که واردات خودرو از سبد واردات حذف و برخی کالاها در فهرست ممنوعیت قرار گرفتند. با افزایش نرخ ارز، دولت همچنان نرخ ۴۲۰۰ تومان را برای واردات کالاهای اساسی در نظر گرفت که سم و کود برای بخش کشاورزی یکی از این اقلام بود؛ اما حذف آن باعث شد هزینه تولید کشاورزان افزایش یابد.