زودتر واکسن کرونا بزنیم یا صبر کنیم؟

دکترای تخصصی بیوتکنولوژی دارویی درباره انواع واکسن‌های کشف شده در دنیا تا به امروز گفت: حدود یک سال است که ویروس کووید۱۹ وارد کشورمان شده است و بازگشت به حالت طبیعی به موفقیت واکسن‌ها وابسته است. 

احمد غلامی در شیراز با اشاره به سرعت شگفت‌انگیز تولید واکسن اظهار داشت: سرعت تولید واکسن صاحب رکورد شده است چرا که در حالت عادی تولید یک واکسن تا رسیدن به فاز انسانی معمولاً بین ۳ تا ۹ سال طول می‌کشد. 

وی افزود: تاکنون ۶۹ واکسن به مرحله بالینی رسیده که ۲۶ مورد به فاز ۲ و ۳ کلینیکال ترایال رسیده است، همچنین به جز این ۸۵ واکسن دیگر هم در مرحله پیش بالینی است. 

این استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز، مراحل آزمایش واکسن را شامل مرحله پیش بالینی، فاز اول: سلامت، آزمایش بر گروه کوچک، مرحله تعیین دوز، فاز دوم: آزمایش بر گروه‌های چند صد نفره، مرحله بررسی اثربخشی و سلامت، فاز سوم: آزمایش بر گروه‌های چند هزار نفری مرحله چهارم مقایسه با پلاسبو، بررسی درصد اثربخشی، مرحله تایید محدود و تایید نهایی، فاز چهارم: بررسی‌های پس از فروش عنوان کرد. 

وی افزود: تا ساعت ۲۳ پنجم بهمن ماه از هشت میلیارد نفر در دنیا کمتر از ۶۴ میلیون نفر واکسینه شده اند که بیشترین آنها در آمریکا، چین، انگلیس، اسرائیل و امارات متحده عربی بوده اند. 

غلامی افزود: از نظر درصد، رژیم اشغالگر قدس، امارات متحده عربی، بحرین و انگلیس بیشترین استفاده‌کنندگان از واکسن بوده‌اند. 

وی گفت: انواع پلتفرم‌های مورد استفاده در تولید واکسن کووید، شامل واکسن غیرفعال شده یا تضعیف شده است که این روش قدیمی، خودِ ویروس با متدهای مختلف آن را تضعیف یا غیر فعال می کنند و ۷۰ تا ۸۰ درصد اثربخشی دارد. 

وی ادامه داد: واکسن ساب یونیتی یا پپتیدی، سالم ترین اما احتمالاً کم اثرترین واکسن با ۵۰ تا ۶۵ درصد اثربخشی است. 

غلامی همچنین واکسن های ژنتیکی یا نوکلئیک اسیدی را نسل جدید واکسن‌ها و شامل دو نوع RNA و DNA عنوان کرد و افزود: این واکسن‌ها ناشناخته و طبق علائم ظاهری، موثرترین هستند که با استفاده از نانوساختارها تهیه می‌شوند. 

وی ضمن اشاره به واکسن DNA یا آدنوویروسی گفت: علاوه بر آن، واکسن RNA شامل فایزر- بیونتک (فاز دوم) و مدرنا آمریکا (فاز سوم) است که دستاورد بزرگ و تاریخی برای داروهای ژنتیکی محسوب می‌شود. 

این استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به اینکه علی‌رغم موفقیت این واکسن هنوز نگرانی‌های جدی در مورد آن برطرف نشده است، اظهار داشت: تاکنون هیچ واکسن ژنتیکی تایید شده و نهایی نداشته ایم، در گذشته نیز واکسن‌های ژنتیکی قبلی شکست خورده یا رها شده اند. 

غلامی با بیان اینکه بسیاری از واکسن ها مثل واکسن کووید استرالیا در فاز سوم حذف شده‌اند یادآور شد: تاییدیه های صادر شده محدود به برخی کشورها یا استفاده اورژانسی است و هنوز هیچ واکسنی همه مراحل اطمینان بخشی را نگذرانده است. 

وی تاکید کرد: تبلیغات و عجله شرکت‌ها به طور عمده، اغراض سیاسی و اقتصادی دارد تا جنبه بهداشتی درمانی، پس بهتر است تعجیل نکرده و اصول بهداشتی درمانی را رعایت کنیم.