هدف حضرت زهرا(س) از باز پسگیری فدک چه بود؟
یک خطیب و سخنور دینی با بررسی ابعاد خطبه فدک حضرت زهرا(س) گفت: تمام هدف آن حضرت برای بازپس گیری فدک، هزینه کردن عواید سرزمین فدک در راه تبلیغ ولایت حقه برای امیرالمومنین(ع) و اولاد معصومشان بود. در واقع ایشان به دنبال معطل نگذاشتن کلام رسول خدا(ص) بودند که این امر محق نشد و فدک غصب شد و حتی امیرالمومنین(ع) بعد از رسیدن به خلافت هم نتوانستند به فدک دست پیدا کرده تا در مسیر عواید مد نظر پیامبر(ص) هزینه کنند.
حجتالاسلام والمسلمین سید امیر عبدالملکی – خطیب و سخنور دینی درباره محتویات و اهمیت خطبه فدک حضرت زهرا(س) اظهار کرد: یکی از بزرگترین عوامل عقبافتادگی شیعیان در عصر معاصر غفلت از دو منبع نورانی و ارزشمند یعنی خطبه غدیریه و فدکیه است، خطبه غدیر به واسطه رسول اکرم(ص) بیان و مورد اتفاق تمام شیعیان و بیش از ۵۰ راوی مورد وثوق اهل تسنن است، دیگری خطبه فدک حضرت زهرا(س) است که حداقل در بین اهل تسنن به عنوان یک حدیث متواتر در «شرح نهج البلاغه ابن ابیالحدید» که از برزگان اهل تسنن است نیز دیده میشود.
وی ادامه داد: اگر شیعیان به این دو خطبه که محورهایی همچون معاد، توحید، نبوت، ولایت و مبعث رسول الله در آنها آمده است دقت لازم و کافی را داشتند باعث میشد تا امروز در مباحث کلامی کمرنگ نباشند، خطبه فدکیه به چند موضوع یعنی حمد الهی، فلسفه احکام و غصب خلافت امیرالمومنین از جانب حضرت زهرا(س) اشاره دارد، محتویات این خطبه از امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، حضرت زینب(س)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و در منابع اهل سنت از دختر ابوبکر و عبدالله بن عباس نیز مطرح شده است.
این خطیب و سخنور دینی در ادامه خاطرنشان کرد: درباره خطبه فدکیه باید بگوییم پس از رحلت حضرت رسول اکرم(ص) از سوی برخی خلفای وقت روایتی جعلی نقل شد که سندیت نداشت، براساس این روایت جعلی پیامبران پس از خود ارث به جای نمیگذارند. به واسطه این روایت سرزمین فدک که یک سرزمین حاصلخیز و در حواشی مدینه و زیر پوشش یهودیهای مدینه بود، زیر سلطه مخالفین ولایت امیرالمومنین(ع) قرار گرفت.
عبدالملکی یادآور شد: فدک سرزمینی بود که طبق نقل مسلمان(شیعه و سنی) و غیرمسلمان (یهودیان مدینه) به خاطر قدرت اسلام در ابتدای پیدایش، یهودیها نیمی از سرزمینهای خود را بدون خونریزی به مسلمانان دادند، در واقع سرزمینهایی که بدون جنگ و خونریزی به تصرف مسلمین درآمد، پیامبر(ص) ابتدا این سرزمین را بین بنیهاشم و بعد از نزول آیه «وَ آتِ ذَا الْقُرْبی حَقَّهُ» در اختیار حضرت زهرا(س) قرار دادند که از سال ۷ تا ۱۱ هجری که وفات حضرت رسول(ص) بود در اختیار دختر پیامبر(ص) بود.
وی افزود: در روایات شیعه وارد شده است که دو هفته پس از رحلت حضرت رسول(ص) دختر ایشان حضرت زهرا(س) در حالی که دست امام حسن(ع) و امام حسین(ع) را در دست داشتند وارد مسجد نبی شده و به ایراد سخنرانی پرداختند، محورهای اصلی خطبه حضرت زهرا(س) در مسجد، خداشناسی، معادشناسی، نبوت، بعثت، عظمت قرآن، فلسفه احکام و ولایت امیرالمونین(ع) بود.
این خطیب و سخنور دینی بیان کرد: البته به جز موارد گفته شده یکی دیگر از این محورها غصب زمین فدک بود، این موضوع را از چند منظر میتوان مورد بحث و بررسی قرار داد، ابتدا عواید فدک است که از جمله آنها میتوان به تولید محصولات کشاورزی اشاره کرد که بنا به حاصلخیزی این منطقه در اختیار مسلمین بود و در آن آب و هوا خشکی که در عربستان وجود داشت بودن چنین منطقهای برای بهره بردن از عواید آن بسیار مهم به شمار میرفت.
عبدالملکی ابراز کرد: نکته بعدی این است که هدف حضرت زهرا(س) از این عواید این بود که آن را در اختیار مسلمین قرار دهند و ذرهای از آن عواید در زندگی آن حضرت هزینه نمیشد، برای اثبات این امر میتوان به آیه «وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلی حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً» اشاره کرد که اهلبیت(ع) در سه شب متوالی در حالی که روزهدار بودند افطار خود را که تنها یک قرص نان بود به مسکین، اسیر و یتیم دادند. آن حضرت تا زمانی که مالک این زمین بودند تمام عواید آن را برای تبلیغ اسلام هزینه کردند.
وی ادامه داد: خطبه فدک از چند لحاظ مورد تاکید منابع شیعی است، منافع فدک بعد از رحلت رسول اکرم(ص) و تاکید ایشان قرار بود بر اجرای ولایت و امامت حضرت علی(ع) و صرف تبلیغ و ترویج ولایت امام علی(ع) شود اما متاسفانه این امر رخ نداد.
این خطیب و سخنور دینی با بیان اینکه حضرت زهرا(س) چند استدلال قرآنی برای باز پسگیری حق خود از فدک ارائه کردند، گفت: یکی همان آیه «وَ آتِ ذَا الْقُرْبی حَقَّهُ» است، از منظر احکام اسلامی ایشان صاحب ید بودند، در منابع اسلامی حکمی داریم مبنی بر اینکه اگر من در جایی ساکن باشم و بعدا کسی ادعا کند این مکان برای من است باید استدلال بیاورد.
عبدالملکی تاکید کرد: حضرت زهرا(س) در استدلال اول خود اعلام کردند که من صاحب ید هستم، سپس اعلام کردند که بنده به عنوان فرزند رسول اکرم(ص) از ایشان ارث میبرم، پس از آن روایت جعلی مطرح شد مبنی بر اینکه پیامبران از خود ارث به جای نمیگذارند آن بانوی بزرگ در پاسخ به این روایت جعلی در اولین مرحله دو شاهد یعنی امیرالمومنین(ع) و امایمن را آوردند، امیرالمومنین(ع) را به خاطر همسر بودن قبول نکردند، در همین زمان حضرت علی(ع) فرمودند قرآن را قبول دارید و سپس به آیه تطهیر «إِنَّمَا یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» اشاره کردند و فرمودند این آیه در شان رسول خدا(ص)، حضرت زهرا(س) و من است.
وی اظهار کرد: امیرالمومنین(ع) در این جلسه از اهل سقیفه پرسیدند که اگر یک نفر بیاید و بگوید که حضرت زهرا(س) خطایی کرده است چه میکنید؛ یکی از اهل سقیفه گفت او را حد میزنیم، سپس حضرت در پاسخ فرمودند شما خود محدور دم هستی، زیرا برخلاف آیه قرآن عمل کردید، در قرآن خداوند فرموده است «فاطمه هرآنچه بگوید صحیح است و گناه نمیکند».
این خطیب و سخنور دینی عنوان کرد: حضرت زهرا(س) در ادامه سخنان امیرالمومنین(ع) در مورد روایت جعلی که پیامبران از خود ارثی به جای نمیگذارند به دو داستان قرآنی استناد کردند، در ابتدا به داستان یحیی و زکریاکه در سوره حضرت مریم (س) آمده است اشاره و سپس به داستان حضرت سلیمان(ع) و حضرت داوود(ع) اشاره کردند که در هر دو این استدلالهای قرآنی هر دو پیامبران الهی بودند که از یکدیگر ارث میبردند، پس از این استدلال یکی از اهالی سقیفه قباله فدک را برای حضرت زهرا(س) نوشت، این سند در «شرح نهج البلاغه ابن ابیالحدید» نیز آمده است.
عبدالملکی با بیان اینکه فدک به عنوان یک منبع مالی قرار بود برای ولایت علی بن ابیطالب(ع) هزینه شود، تصریح کرد: پس از آنکه حضرت زهرا(س) از آن جلسه بیرون آمدند یکی از اعضای سقیفه راه را بر ایشان بسته و قباله فدک را از آن بانوی بزرگ گرفته و پاره و در ادامه به ساحت ایشان توهین کردند. باتوجه به اتفاقات مرتبط با فدک میتوان گفت حضرت زهرا(س) اولین فدایی راه ولایت بودند و به تبیین ولایت حقه علی بن ابیطالب(ع) و ائمه معصومین(ع) پرداختند.
وی در پایان گفت: تمام هدف حضرت زهرا(س) برای بازپس گیری فدک هزینه کردن عواید سرزمین فدک در راه تبلیغ ولایت حقه برای امیرالمومنین(ع) و اولاد معصومشان بود که در خبطه غدیر به آن اشاره شده است، در واقع ایشان به دنبال معطل نگذاشتن کلام رسول خدا(ص) بودند که این امر محق نشد و فدک غصب شد و حتی امیرالمومنین(ع) بعد از رسیدن به خلافت هم نتوانستند به فدک دست پیدا کرده تا در مسیر عواید شیعیان هزینه کنند، در حال حاضر نیز فدک در دست آل سعود است.