لغو ناگهانی محدودیت‌های کرونایی تصمیم درستی نبود

دکتر حمید سوری استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه وضعیت اپیدمی  کرونا از لحاظ کاهش بار بیماری بر جامعه طی ۴۰ روز گذشته بسیار مشهود است، اظهار کرد: به دنبال اجرای طرح محله محور مقابله با کرونا (طرح شهید سلیمانی) و تشدید محدودیت‌های کرونایی طی یک ماه و نیم گذشته شاهد کاهش 83 درصدی مرگ و میرها و کاهش ۷۹ درصدی موارد بستری ناشی از کرونا در سطح کشور بوده‌ایم.

وی با اشاره به کاهش بار تحمیلی بر بیمارستان‌ها و کادر درمان و همچنین اثرات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی کاهش آمار ابتلا و مرگ و میرهای کرونایی، عنوان کرد: به دنبال اجرای طرح شهید سلیمانی فوتی‌های کرونا از حدود 500 مورد در روز، الان به زیر 100 نفر رسیده، به گونه‌ای که طی این مدت توانستیم از مرگ بیش از 8000 نفر پیشگیری کنیم، این در حالیست که اگر این طرح اجرا نمی‌شد چه بسا مجبور به تداوم تعطیلی‌های چندهفته‌ای و تحمل تبعات اقتصادی ناشی از آن در سطح کشور نیز بودیم.

پیش از اجرای طرح محله محور ۴۶ درصد کل مرگ‌های منطقه مربوط به ایران بود

سوری همچنین با اشاره به وضعیت اپیدمی در کشور در مقایسه با منطقه، اظهار کرد: قبل از آغاز طرح شهید سلیمانی یعنی در اوایل آذر،  حدود ۴۶ درصد کل مرگ‌های منطقه مدیترانه شرقی تنها مربوط به ایران بود، در حالیکه این نسبت امروز به زیر ۲۰ درصد رسیده که دستاورد بسیار خوبی است.

این استاد اپیدمیولوژی ادامه داد: در سطح جهانی نیز طی 1.5 ماه گذشته بیشتر کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا، فرانسه، انگلستان، آلمان و اسپانیا، با افزایش شدید مرگ‌های ناشی از کرونا مواجه بودند، ولی در مقابل کشور ما با کاهش قابل ملاحظه آمارهای ابتلا و مرگ روبرو بوده است. لذا اجرای طرح شهید سلیمانی و کاهش مرگ و میرها عملا اتهامات مربوط به ناکارآمدی و عدم توانمندی کشور جهت کنترل اپیدمی را رد کرده است.

رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا با بیان اینکه شناسایی کانون‌های آلودگی یکی از مهمترین اهداف اجرای طرح محله محور مقابله با کروناست، عنوان کرد:‌ بر اساس این طرح تا امروز بیش از ۷۰ درصد کانون‌های آلودگی در سطح کشور شناسایی و تحت مراقبت و کنترل قرار گرفته‌اند، به عبارت دیگر حدود ۳۰ میلیون خانوار در کل کشور و حدود 2 میلیون خانوار در تهران تحت پوشش این طرح قرار گرفته‌اند.

تغییر رویکرد از درمان به پیشگیری مهمترین عامل کاهش آمار کرونا

سوری تغییر رویکرد از درمان به پیشگیری را مهمترین عامل موثر در کاهش قابل توجه مرگ ومیرهای ناشی از کرونا دانست و گفت: پیش از این کل بار کنترل و مدیریت اپیدمی بر دوش بیمارستان‌ها بود؛ به گونه‌ای که منتظر بودیم بیمار به بیمارستان مراجعه کرده و نسبت به درمان و معالجه آنان اقدام کنیم، در این میان بخش عمده ای از بیماران نیز بسیار دیر و با حال وخیم مراجعه می‌کردند که عملا نمی‌توانستیم کار زیادی برای آنها انجام دهیم، در حالیکه در طرح شهید سلیمانی ما به سراغ مردم رفته و با ردیابی خانه به خانه بیماران را شناسایی و تحت مراقبت فعال قرار می‌دهیم.

وی نکته مهم بعدی در طرح محله محور را افزایش مشارکت‌های داوطلبانه و جهادی مردم عنوان کرد و گفت: همین مساله به پوشش مویرگی طرح در کلیه شهرها و روستاها کمک کرده است، بسیاری از استان‌ها رویکرد بسیار مناسبی در جلب مشارکت‌ و کمک‌های جهادی مردم داشته‌اند، به گونه‌ای که امروز در بیش از ۱۰ استان کشور، روزهاست که هیچ مورد جدیدی از فوت کرونایی گزارش نشده است.

وی عدم دریافت بودجه و هزینه دولتی برای اجرای طرح را یکی از ویژگی‌های برجسته آن عنوان کرد و ادامه داد: البته این یک اشکال است و دولت باید فعالانه‌تر در این طرح مشارکت داشته باشند، حداقل باید  سود حاصل از کاهش مرگ‌ها و بستری‌های کرونا در همین طرح هزینه شود.

دچار خوش خیالی کاذب نشویم، اپیدمی به راحتی قابل بازگشت است

این متخصص اپیدمیولوژی در بخش دیگر گفت‌وگو با اشاره به ماهیت شکننده و ناپایدار اپیدمی کرونا، اظهار کرد: قطعاً هر چقدر به سمت کاهش موارد مرگ حرکت کنیم کار سخت‌تر شده و گذر از این شرایط  نیازمند توجه به چند نکته مهم است؛ اول اینکه نباید دچار خوش خیالی کاذب شویم، چراکه اپیدمی به راحتی قابل بازگشت است و بنابراین احتیاط و هوشیاری کامل ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

وی ادامه داد: اپیدمی کرونا یک اپیدمی داینامیک و تغییرپذیر است، لذا باید مرتبا راهکارها و راهبردهای خود را با توجه به شرایط اصلاح کنیم، به عبارت دیگر نسخه دو ماه پیش در شرایط کنونی اثربخش نبوده و باید مرتبا توسط سیاست گذاران و برنامه‌ریزان اصلاح و به روز شود.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه هم اکنون در مسیر کنترل اپیدمی قرار داریم، گفت: در مرحله کنترل اپیدمی مهمترین مساله توجه به طغیان‌های اپیدمی در مناطق مختلف کشور است، به عبارت دیگر هر تغییری در اپیدمی باید به سرعت و در همان مراحل اولیه شناسایی و با اقدامات موثر کنترل شود؛ در غیر این صورت ممکن است کانون آلودگی گسترش یافته و منجر به بروز شرایطی غیرقابل کنترل شود.

هشدار نسبت به خطر بالقوه جهش‌های ویروس

سوری همچنین مساله جهش‌های ویروس را نکته‌ای مهم و قابل توجه دانست و گفت: اگرچه موارد مرتبط با جهش جدید و افراد در تماس با آنها تحت مراقبت قرار دارند، ولی نمی‌توان خطر بالقوه آن را انکار کرد و باید مراقبت‌ها را جدی‌تر از گذشته دنبال کنیم.

وی در این رابطه متذکر شد: اولا مبتلایان باید توجه داشته باشند که آیا طی دو هفته اخیر با فردی که از خارج کشور آمده در تماس بوده‌اند یا خیر و اگر تماس داشته‌اند باید فرض را بر ابتلا به مورد جهش یافته گذاشته و ضمن قرنطینه جدی، موضوع را با مسوولان نظام سلامت در میان بگذارند. دومین مسئله مهم عدم ملاقات با افردی است که اخیرا از خارج کشور آمده‌اند و خود این افراد هم حتما باید حداقل تا دو هفته ملاقات و مراجعات خود را به حداقل رسانده و با کسی ارتباط نداشته باشند؛ همچنین اگر علامتی از بیماری مشاهده کردند حتما فرض اول را بر نوع جهش یافته گذاشته و سریعاً با مقامات بهداشتی در میان گذاشته و مراقبت‌های مربوطه را آغاز کنند.

سوری، مساله مهم بعدی را ردیابی و شناسایی کانون‌های آلودگی و طغیان اپیدمی در کشور دانست و گفت: ممکن است طغیان‌های ناگهانی ناشی از همین ویروس جهش یافته باشد، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود، بنابراین لازم است محدودیت‌ها و راهبردهای مراقبتی جدی‌تر از گذشته اعمال شود.

لغو ناگهانی محدودیت‌های کرونایی امری نادرست است

رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا لغو ناگهانی محدودیت‌های کرونایی در شرایط موجود را امری نادرست خواند و ادامه داد: در شرایط موجود لغو محدودیت‌ها باید هوشمندانه و با رصد شدید موارد ابتلا اعمال شود، چراکه به عنوان نمونه لغو محدودیت ترددهای بین شهری اگر به صورت هوشمند نباشد می‌تواند منجر به تردد افراد آلوده در سایر شهرها و شعله ور شدن مجدد اپیدمی شود.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: به عنوان یک محقق اپیدمیولوژی معتقدم که لغو محدودیت‌ها و ترددهای بین شهری تصمیم درستی نبود و باید با دقت و هوشیاری بیشتری اعمال می‌شد؛ ضمن اینکه بسیاری از سفرها غیرضروریست و لذا سهل انگاری شرایط و عدم کنترل و نظارت هوشمند بر آن‌ها می‌تواند به آغاز پیک چهارم اپیدمی منتهی شود.