یک میلیارد یورو برای مقابله کرونا چه شد؟

با شیوع بیماری کرونا و همه گیری آن، کشور با بحران جدی و عوارض ناشی از این بیماری از جمله هزینه‌های درمان، تعطیلی کسب و کار‌ها و ... مواجه شد به طوریکه دولت دیگر نمی‌توانست از محل منابع بودجه‌ای کشور از پس هزینه‌های سنگین کرونا برآید.

از این رو در هفتم فروردین ماه حسن روحانی رئیس جمهور به دنبال هزینه‌های بالای کرونا در نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب یک میلیارد یورو از صندوق توسعه‌ی ملی را طلب کرد.

درخواست برداشت یک میلیارد یورو از صندوق توسعه ملی و اختصاص آن به وزارت بهداشت و بیمه بیکاری به دست مقام معظم رهبری رسید و در ۱۸ فروردین ۹۹ رهبر انقلاب با درخواست برداشت پول موافقت کردند و در نهایت اردیبهشت ماه خبر تخصیص یک میلیارد یورو کرونایی اعلام شد و محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در توئیتی از واریز نخستین بخش از معادل ریالی کمک یک میلیارد یورویی از منابع صندوق توسعه ملی برای مقابله و مدیریت عوارض ناشی از شیوع ویروس کرونا در کشور از سوی بانک مرکزی به حساب خزانه خبر داد.

۲۹ فروردین ۹۹ ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت در رابطه با تخصیص بودجه به وزارت بهداشت گفت: با پیشنهاد دولت و موافقت مقام معظم رهبری رقمی افزون بر ۱۳۰ هزار میلیارد ریال از محل صندوق توسعه ملی برای مقابله و کنترل بیماری کرونا اختصاص یافت.

اما در سوم اردیبهشت ۹۹ سعید نمکی در حساب توئیتری خود نوشت :به لطف خدا و با جانفشانی همکارانم در مبارزه با کرونا از قدرتمندترین کشور‌ها جلو افتادیم، اما در مضیقه‌ی مالی و در مقایسه با آن‌ها که میلیارد‌ها دلار هزینه کرده اند، همکارنم با حال خراب می پرسند یک میلیارد یورو صندوق توسعه‌ی ملی چه شد؟ .

در سوم مهر ماه ۹۹ وزیر بهداشت گفت: از یک میلیارد یورویی که رهبری موافقت کردند، ماه‌ها است به جز سهم کوچکی نگرفته ام، نمی‌دانم این بودجه را برای کدام کار مهم‌تر گذاشتند؟!

در برنامه رادیویی دادرسانه با رویکرد مطالبه گری و شفافیت میزگردی با حضور کیانوش جهانپور مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت، فاطمه محمد بیگی دبیر اول کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، مهدی اسفندیار و داریوش چیوایی کارشناسان حوزه‌ سلامت با اجرای کیا داود اسفندیاری در رادیو جوان برگزار شد تا موضوع ارز تخصیص یافته از صندوق توسعه‌ی ملی شفاف‌تر شود.

در ابتدا داریوش چیوایی کارشناسان حوزه‌ سلامت درباره سرنوشت یک میلیارد یورو از صندوق توسعه‌ی ملی برای مدیریت بیماری کرونا گفت: متاسفانه عدم شفافیت ماجرای قصه‌ی پر غصه‌ همیشگی نظام سلامت ما است که در سایر نظام های اقتصادی هم وجود دارد. اینکه این مبلغ کجا هزینه شده و چرا وزیر بهداشت می‌گوید که این بودجه به دستش نرسیده محل تامل بوده و ضروری است در این خصوص بررسی‌های کاملی صورت بگیرد. به هر حال شفافیت پایه‌ توسعه‌ی جوامع و نظامات و سیستم‌ها است؛ اگر شفافیت نباشد قاعدتا فساد وجود دارد و این نامعادله‌ای است که همیشه برقرار است.

وی افزود: کار بسیار مهمی که برخی کشور‌ها در مقابله با کرونا انجام دادند و موفق هم بوده اند، استفاده از سیستم‌های IT و سیستم‌های الکترونیکی برای کنترل بیماری و غربالگری است. علی رغم اینکه ۲۵ سال قانون مصوب کرده ایم که پرونده الکرونیک سلامت را اجرا کنیم، اما تاکنون دولت مردان ما این کار را نکرده اند.

چیوایی درپاسخ به این سوال که آیا فسادی وجود دارد که پرونده الکترونیک سلامت را اجرایی نمی‌کنند؟ گفت: کار مهمی که سیستم‌های الکترونیک سلامت انجام می‌دهند ایجاد شفافیت است. در واقع برای قانون گذار شفاف می‌کند که این هزینه‌ها کجا خرج شده است و به صورت کلی مانع بسیاری از مفاسد در نظام سلامت می‌شود. شاید اگر شفافیت وجود داشت تکلیف یک میلیارد یورو مشخص می‌شد و قطعا میلیارد‌ها تومان به نفع مردم تمام می‌شد.

محمد بیگی درباره اینکه وزارت بهداشت تاکنون چه مقدار از بودجه‌ی یک میلیارد یورویی مدیریت کرونا را دریافت کرده است؟ گفت: در جلساتی که در کمیسیون بهداشت مجلس برگزار کردیم رئیس بانک مرکزی، نماینده وزارت بهداشت و سازمان برنامه و بودجه هر کدام درصدی را عنوان کردند؛ نماینده وزارت بهداشت ۲۷ درصد، نماینده سازمان برنامه و بودجه ۳۳ درصد و نماینده بانک مرکزی ۴۵ را عنوان کردند که پرداخت شده است. با توجه به اختلاف در مقدار ارز پرداخت شده موضوع را به دیوان محاسبات ارجاع دادیم تا به صورت دقیق و شفاف پیگیری شود.

محمد بیگی گفت: عمده بودجه صرف هزینه‌های سرانه‌ی درمانی، معوقات پرسنلی و تجهیزات مقابله با کرونا شده است. نمایندگان به فکر یک میلیارد یورو جدید هستند البته نه برای درمان و تامین اجتماعی بلکه جهت بهداشت و مشاغل آسیب دیده از کرونا و باید بگویم ما به شدت از عدم شفافیت دولت گله داریم؛ با کمیسیون رو راست نیستند، متاسفانه دولت ارقامش را به صورت شفاف اعلام نمی‌کند و نکته‌ی دیگر این که دولت هنوز عزمش را به صورت جنگی جزم نکرده است و گویا هنوز بحران را فهم نکرده است.

جهانپور با بیان اینکه وزارت بهداشت از سهم یک میلیارد یورو حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد دریافت کرده است، گفنت: همه‌ی موارد به صورت شفاف اعلام شده است؛ بخشی هم که به وزارت بهداشت اختصاص پیدا کرده جزء به جزء آن شفاف است. عمده بودجه صرف معوقات پرسنلی، تجهیز بیمارستان ها، ارتقاء سیستم اکسیژن رسانی و اکسیژن سازی، افزایش ظرفیت تخت‌های آی سی یو و افزایش تعداد دستگاه‌های ونتیلاتور شده است.

جهانپور افزود: زمانی که بودجه به صورت کامل تخصیص پیدا کند لیست اقلام به صورت کامل و شفاف ارائه می‌شود هرچند در حال حاضر نیز اطلاعات انتشار پیدا کرده است و می‌توانند در سامانه دسترسی به اطلاعات آزاد مشاهده کنند.

جهانپور درباره اینکه نمایندگان عنوان می‌کنند که وزارت بهداشت، آمار و اطلاعات را به صورت کلی و مبهم در اختیار کمیسیون قرار داده است، گفت: در خصوص کوید ۱۹ اطلاعات کاملا شفاف است و به تبع به صورت شفاف این اطلاعات را در اختیار کمیسیون قرار داده ایم.

وی تصریح کرد: نکته‌ای که باید عرض کنم این است در هفت ماه اول سال از ۷ هزار میلیارد تومان ردیف‌های اختصاصی خود وزارت بهداشت و ردیف‌هایی که در بودجه بوده و ارتباطی به بیماری کرونا نداشته است تنها ۹۵۲ میلیارد تومان تخصیص پیدا کرده است. در محافل و رسانه‌ها مرتب از یک میلیارد یورو صحبت می‌شود در حالی که بودجه عادی وزارت بهداشت هنوز پرداخت نشده است و ما باید درخواست بدهیم که اصلا این مبلغ را حساب نکنند، چرا که ردیف بودجه وزارت تامین نشده است.

جهانپور در پاسخ به این سوال که آیا وزارت بهداشت بودجه مدیریت بیماری کرونا را صرف کسری بودجه کرده گفت: به هرحال باید تا آخر سال ردیف‌های بودجه وزارت بهداشت تخصیص پیدا کند؛ دولت در پرداخت بودجه تاخیر داشته و وزارت بهداشت ۶ هزار میلیارد تومان از ردیف بودجه خودش عقب است و قطعا هر بودجه‌ای اختصاص پیدا کند صرف اولویت‌ها می‌شود.

«باشگاه خبرنگاران جوان»