ویروسی که ساعت کار ندارد
تصمیمات جدید ستاد ملی مبارزه با کرونا مبنی بر اعمال محدودیت ها در استان های قرمز و پرخطر کرونایی، با ابهاماتی همراه بوده است که شاید مهم ترین نکته مبهم آن، نحوه اجرای این مصوبات است.
بیش از ۹ ماه از شیوع کرونا ویروس در کشور میگذرد و همواره در این ماهها شاهد فراز و نشیب بیماری بوده ایم. به طوری که در ماههای ابتدایی که کرونا آمده بود، کنترل بیماری به خوبی پیش رفت و شرایط تقریباً قابل تحمل شده بود. اما، به یکباره شاهد شدت گسترش انتقال ویروس در چند پیک متفاوت بودیم. به طوری که در روزهای پایانی تابستان و آغاز فصل پاییز، وضعیت کرونا در سراسر کشور، به شدت نگران کننده و خطرناک شده است.
افزایش آمار مبتلایان و همچنین، مرگ و میرهای روزانه بیماران کرونایی، این نگرانی را تشدید کرد که ستاد ملی مبارزه با کرونا، تصمیمات جدیدتری اتخاذ کند. از همین رو، ممنوعیت فعالیت برخی گروههای شغلی در دستور کار قرار گرفت. تعطیلی اصناف گروههای دو، سه و چهار شغلی از ساعت ۱۸، مهمترین تصمیم ستاد ملی مبارزه با کروناه بوده است که با واکنشهای مختلفی مواجه شده است. زیرا، برخی کارشناسان و پزشکان متخصص، بر این عقیده اند که نمیتوان برای انتقال ویروس، «ساعت» قائل شد.
منتقدان تعطیلی برخی صنوف بعد از ساعت ۱۸، معتقدند که این قبیل تصمیم گیری ها منجر به تحریک بیشتر مردم برای حضور در ساعات ابتدایی روز در اماکن عمومی شده و در نتیجه آن، همین تجمعات نیز خود به خود میتواند عامل انتقال ویروس باشد. بنابراین، صرف بستن مغازهها در ساعاتی از شبانه روز، نمیتواند مشکل گسترش انتقال ویروس را حل کند.
در عین حال، این موضوع نیز مطرح است که تعطیلی شهر بدون اعمال قرنطینه، نمیتواند مثمر ثمر واقع شود. لذا، تصمیم گیری برای تعطیلی شهرهای آلوده، میبایست با اتخاذ تدابیر شدید کنترلی و نظارتی باشد.
انتظار از تعطیلی بعد از ساعت ۱۸
پیام طبرسی عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا، با اشاره به اعمال محدودیتهای جدید، گفت: نباید این انتظار را داشته باشیم که تعطیلی از ساعت ۱۸ به بعد به سرعت آمارها را کاهش دهد. همه این محدودیتها در بازههای زمانی طولانی مدت پاسخگو خواهد بود و ما هم مانند سایر کشورها ملزم به انجام اقدامات مختلف برای مقابله با این ویروس هستیم.
نباید این انتظار را داشته باشیم که تعطیلی از ساعت ۱۸ به بعد به سرعت آمارها را کاهش دهدبر اساس اظهارات مسئولان ارشد وزارت بهداشت، پیش بینی میشود با اعمال محدودیتهای جدید کرونایی، آمار بستریهای بیمارستانی تا ۵۰ درصد کاهش یابد.
حمید سوری استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در واکنش به اعمال محدودیتهای جدید کرونایی و ممنوعیت تردد در ساعاتی از شبانه روز، گفت: به نظر نمیرسد ایجاد این قبیل محدودیتها، فرجام مؤثری در کنترل اپیدمی داشته باشد. چرا که ما وقتی زمان را برای تعاملات اجتماعی و رفتارهای روزمره متراکم میکنیم، عملاً ممکن است احتمال افزایش سرعت انتشار و مواجهه را بیشتر کنیم.
وی با بر شمردن آسیبهای ناشی از اعمال محدودیتهای تردد در ساعاتی از شبانه روز، افزود: اگر فعالیتها را درست تعریف و دسته بندی نکنیم، دچار فشار زمان و در نتیجه افزایش مواجههها میشویم.
مردم باید بترسند
سوری با اشاره به گسترش اپیدمی کرونا در کشور، گفت: اپیدمیها در طول تاریخ همواره دستخوش نوساناتی بودهاند، به این شکل که در گذشتهها و زمانی هم که بشر توانایی مداخلات جدی را در اپیدمیها نداشت، همچنان و به صورت طبیعی با نوساناتی کنترل یا بیشتر میشدند.
ترس از سرعت انتشار بیماری در اپیدمیها، یکی از مهمترین عوامل رفتارهای بازدارنده مردم استاین استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با عنوان این مطلب که بخشی از این تغییرات به طبیعت بیولوژیک بیماری و بخش دیگری به رفتارهای مردم وابسته است، ادامه داد: ترس از سرعت انتشار بیماری در اپیدمیها، یکی از مهمترین عوامل رفتارهای بازدارنده مردم است.
وی افزود: زمانی که آمار مبتلایان و مرگ و میرها بالا میرود ترس افراد بیشتر میشود و مردم بیشتر ملاحظات بهداشتی را رعایت میکنند.
سوری گفت: متأسفانه به محض کاهش آمارها مردم دچار خوش خیالی کاذب میشوند و رفتارهای پرخطر انجام میدهند، خوش خیالی در پاندمی ها به مراتب وضعیت را در خطرناکترین حالت موجود قرار خواهد داد.
روشهای کنترلی ویروس
مسعود یونسیان استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گفتگو با خبرنگار مهر به وضعیت ۴۰ درصد افراد کرونایی بدون علامت اشاره کرد و اظهار داشت: مشکلی که این قبیل افراد میتوانند ایجاد کنند، انتقال ویروس است که احتمال دارد درگیری افراد مبتلا با این ویروس، شدید و خطرناک باشد.
چنانچه کنترل اپیدمی فراهم نشد، از روش اقدام اجباری که شامل برقراری نوعی حالت امنیتی است، استفاده میشودوی با عنوان این مطلب که به منظور پیشگیری از همه گیری، از روشهای ایزولاسیون و قرنطینه استفاده میشود، گفت: اگر این دو روش موفق نبود و عده زیادی مبتلا به عفونت و یا ناقل شدند، رعایت فاصله فیزیکی توصیه میشود که در این حالت مردم از حضور در مراسم جشن و عزا، دورهمی و هرگونه تجمع به ویژه در مکان سرپوشیده و تردد و جابهجایی غیرضروری باید پرهیز کنند. چنانچه بازهم امکان کنترل اپیدمی فراهم نشد، از روش چهارم که اقدام اجباری و شامل برقراری نوعی حالت امنیتی است، استفاده میشود.
۴۰ درصد صنوف تعطیلی بعد از ساعت ۱۸ را رعایت نکرده اند
محسن فرهادی معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، با عنوان این مطلب که حدود ۶۰ درصد واحدهای صنفی، تعطیلی بعد از ساعت ۱۸ را رعایت کرده اند، گفت: متولی اصلی اجرای پروتکلهای بهداشتی، وزارت بهداشت است.
وی افزود: بیش از ۱۱۱ هزار مورد بازرسی و پلمب هزار واحد صنفی در یک هفته گذشته انجام شده است.
وزارت بهداشت به تنهایی نمیتواند کاری کند
قاسم جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت، کاهش روند گسترش انتقال ویروس را وابسته به رعایت پروتکلهای بهداشتی دانست و خاطرنشان کرد: تا زمانی که مردم مراعات نکنند، زنجیره انتقال ویروس قطع نخواهد شد و بخشها همچنان پر بیمار خواهد بود.
وی با عنوان این مطلب که وزارت بهداشت به تنهایی نمیتواند کاری انجام دهد، در خصوص طرح تعطیلی گروههای دو، سه و چهار شغلی، اظهار داشت: تعطیلی اصناف نیز به تنهایی نمیتواند مؤثر باشد، در کنار آن منع رفت و آمد، عدم حضور خانوادهها در دورهمی های خانوادگی و مراسمهای جشن و عزاداری، ماسک زدن، رعایت فاصله اجتماعی و پروتکلهای بهداشتی، باید با هم رعایت شود.
نیازمند تعطیلات شدید هستیم
در همین حال، ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت، با اشاره به مدلهای مختلف کنترل ویروس کرونا در جهان، گفت: یک مدل تحت عنوان «سرکوب» است که در برخی کشورها مثل چین، نیوزلند، کره جنوبی و تایوان، اجرا کرده اند و موفق بوده اند. این مدل، یک اقتصاد کاملاً قوی و حکومتی کاملاً قاطع که هر تصمیمی که دولت میگیرد، اجرا شود. به طوری که تایوان با ۲۷ میلیون جمعیت، الان ۲۰۰ روز است که حتی یک فوتی کرونایی ندارد.
وی به روش در پیش گرفته شده در کشورمان اشاره کرد و افزود: ما سیاست انقباظی و انبساطی متناوب را انتخاب کرده ایم که بعضاً تصمیمات درست گرفته نمیشود. بنابراین، در شرایطی که با آمار بالای فوتیها و ابتلا مواجه هستیم، مهمترین اقدام، تعطیلات شدید است تا کمر بیماری بشکند.
به نظر میرسد با این اظهار نظر حریرچی، باید به فکر تصمیم عاجل بود تا هر چه زودتر از وضعیت بحرانی خارج شویم. زیرا، موارد ابتلا و مرگ و میر بیماران کرونایی هر روز در حال افزایش است.
«خبرگزاری مهر»