تلویزیون روی دور تکرار

موضوع تکراری بودن فیلم و سریال‌های تلویزیونی تا حدودی می‌تواند موجب انتقاد گسترده مخاطبان باشد. تلویزیون در فصل تابستان که فصل فراغت و سرگرمی بخش زیادی از مردم است،خصوصاً در دوره شیوع کرونا باید با برنامه‌های جدید تماشاگران خود را بیش از پیش سرگرم کند اما نه تنها این اتفاق رخ نداد بلکه کنداکتور شبکه‌ها مملو از فیلم و سریال‌های تکراری یا قدیمی و بازپخش‌ها شده است! شاید در وهله اول این اتفاق اهمیت چندانی نداشته باشد، اما وقتی مخاطبان تلویزیون به‌طور مداوم آثار قدیمی و تکراری را که بارها از رسانه ملی پخش شده است مشاهده کند، پس از مدتی از تولیدات آثار تلویزیونی سر بازمی زند و دیگر روی خوشی به رسانه ملی نشان نخواهد داد.

یکی از مسائلی که تقریباً رسانه ملی نیز از آن بی‌بهره نیست مسأله کروناست. بسیاری از آثار به‌دلیل شیوع کرونا یا از فیلمبرداری صرف‌نظر کرده‌اند یا به‌طور کل فیلمبرداری اثر خود را به زمانی دیگر با شرایطی مساعدتر موکول کرده‌اند. برخی از پروژه‌های تلویزیونی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی یا بخشی از کار خود را پیش برده‌اند. تعدادی دیگر نیز همچنان با کرونا و عواملی که به کرونا مبتلا شده‌اند پروژه‌ها را تعطیل و مجدد آغاز می‌کنند.

برای مثال در همان اولین روزهای شیوع کرونا بود که رامبد جوان با انتشار متنی از ساخت فصل جدید «خندوانه» انصراف داد. تصمیم این مجری و برنامه‌ساز تلویزیونی در شرایط فعلی به‌خاطر تعداد بالای تماشاگر حاضر در استودیوی «خندوانه» تصمیم معقولی به حساب می‌آمد اما متاسفانه جای خالی این برنامه این شب‌های پیش از محرم به شدت احساس می‌شود. سریال «می‌جان» به کارگردانی مرجان اشرفی‌زاده و تهیه‌کنندگی سعید پروینی؛ سریالی که قرار بود برای ماه رمضان از شبکه سوم سیما روی آنتن برود به‌دلیل کرونا متوقف شد و متاسفانه به رمضان‌99 نرسید. البته با گذر نسبی از موج ابتدایی کرونا فیلمبرداری این سریال از سر گرفته شد. موضوع دیگر که در پخش سریال‌های تکراری مؤثر است و نقش اساسی ایفا می‌کند توقیف سریال‌هاست.

سریال «کتونی زرنگی» به کارگردانی علی ملاقلی‌پور قرار بود زمستان سال گذشته از شبکه سه پخش شود اما به دلایلی نامشخص پخش نشد و به اصطلاح توقیف گردید. مرتضی میر‌باقری، معاون سیما، در ۱۴‌بهمن سال گذشته درباره وضعیت پخش این سریال گفت:«مجموعه تلویزیونی«کتونی زرنگی» از نظر کیفی صلاحیت پخش ندارد و در تراز مردم ایران نیست.» این سریال کمدی فانتزی است که هم قصه تازه و خوبی دارد و هم در زمینه‌هایی که قرار است پیام و حرف فیلم زده شود، درست عمل می‌کند.قطع به یقین پخش چنین اثری در شرایط فعلی می‌تواند مخاطبان بسیاری را با خود همراه کند و نقطه قوتی برای تلویزیون به شمار بیاید.

اثر دیگری که این اواخر پخش آن به گوش می‌رسید سریال «سرزمین کهن» بود. نزدیک به هفت سال از توقیف پخش سریال تاریخی «سرزمین کهن» با تمام امیدها و ناامیدی‌های سازندگانش می‌گذرد. داستان پرتلاطم سریال «سرزمین کهن» به تهیه‌کنندگی محمد مسعود از دی‌ماه سال‌۹۲ آغاز شد. زمانی که نخستین قسمت از این مجموعه راهی آنتن شبکه سه شد اما پس از پخش چند قسمت، این سریال با حجم زیادی از اعتراضات از سوی قوم بختیاری مواجه شد، اما این اعتراض‌ها تا آنجایی پیش رفت که پخش این سریال را متوقف کرد.

با این وجود روند تکرار حالا در رسانه ملی به یک اپیدمی تبدیل شده است و مخاطبان مجبورند دائم به تماشای فیلم و سریال‌هایی بنشینند که پیش از این اگر در سینما ندیده‌اند، چندین‌بار از همین رسانه در ماه‌ها و سال‌های متمادی و در شبکه‌های مختلف دیده‌اند. این روزها شبکه اول سریال معراجی‌ها را پخش می‌کند و شبکه پنج سریال خارجی هشدار برای کبری ‌11 را؛ شبکه سه هم یک سریال ضعیف را دارد و شبکه دو هم آخرین روزهای شاهرگ را در پخش دارد که توفیقی هم برایش نداشته است.

کار تلویزیون این است که سریال تولید کند اما برای اینکه سریال خروجی خوبی داشته باشد به تحقیق خوب نیازمند است و سازندگان آثار باید بتوانید آنچه را که خوب فهمیده و درک کرده‌اید را به تصویر بکشند. ما مسائل و دغدغه‌های زیادی در جامعه داریم و سریال‌ها بهترین راه نمایش این مسائل هستند.اما موضوعی که به هیچ عنوان نباید از آن گذشت بودجه و سرمایه تلویزیون برای تولید این آثار است. این روزها کمبود بودجه در ساخت سریال‌ها بسیار مهم است. برخی آثار ژانر تاریخی دارند و بالطبع هزینه پیش تولید و تولید آن‌ها از سایر آثار کمتر است. باید به این نکته هم توجه داشت که در حوزه سریال‌سازی نمی‌توان به‌طور قطع گفت که اگر سریالی موفق است صرفاً به‌خاطر وضعیت بودجه کافی و خوب آن بوده است و اگر سریال خوب ساخته نشده است به‌خاطر کمبود و مواجه با مشکلات مالی است. اما خیلی از مواقع هم بسیاری از عوامل سریال‌های گوناگون از نبود بودجه،پول و هزینه کافی گلایه دارند.

لازم است مدیران تلویزیون کمی بیش از گذشته به مخاطب و نظرات آن توجه کنند. ناظران پخش، سیاستگذاران و سفارش‌دهندگان باید همواره به‌دنبال محتوا باشند و از فرم غافل نمانند. مردم نه باید و نه می‌توانند درگیر چنین موضوعاتی باشند. آن‌ها در این ایام کرونا بیشتر از همیشه نیازمند برنامه‌های پر محتوا، سریال‌های سرگرم‌کننده و ارزنده هستند.

«روزنامه صبح نو»