کرونا در فصل تابستان محو میشود؟
با در نظر گرفتن این که با ویروس جدیدی روبهرو هستیم و با وجود آسیبپذیر بودن میزان بالایی از جمعیت دنیا، نمیدانیم الگوی فصلی در تابستان دوام خواهد آورد یا نه.
«دانشمندان معتقدند با گرمتر شدن هوا، کرونا درک جدیدی از خود به دست داده و حتما به دمای هوا واکنش نشان خواهد داد. در پایان زمستان، اپیدمیهای آنفلوآنزا رو به نابودی میرود.
آیا آفتاب هم در عملکرد مشابهی روی رفتار ویروس کرونا و شیوع آن تأثیر میگذارد؟ این سوالی کلیدی است که اپیدمیولوژیستها از نزدیک این تغییرات را دنبال میکنند. تحقیقات اولیه انواع دیگر ویروس کرونا - انواع رایجی که در بریتانیا منجر به سرماخوردگی میشود - دارای ساختار فصلی است؛ پیک بیماری در طول زمستان اتفاق میافتد و در بهار ناپدید میشود. نکته جالب توجه این است که پیک این بیماری ویروسی با شیوع آنفلوآنزا در یک زمان اتفاق میافتد.
از سوی دیگر به نظر میرسد تنها مقدار کمی از ویروس کرونا در فصل تابستان قابل سرایت است. به نوشته گاردین، هفته گذشته دانشمندان دانشگاه یونیورسیتی کالج لندن تحقیقی از ویروسهای کرونای رایج مانند کروناویروس انسانی ۲۲۹ای، انای۶۳ یا اوسی ۴۳منتشر کردند. در این تحقیق، آنالیز نمونههایی که چندین سال پیش جمعآوری شده، نشان میدهد که تعداد مبتلایان به عفونت ویروس کرونا در ماه فوریه به بالاترین میزان میرسد؛ در حالی که در فصل تابستان بسیار پایین است. تحقیقات دیگر هم نشان میدهد که رفتار ویروس کرونا در آب و هوای معتدل در هر فصلی متفاوت است اما با این حال نویسنده اصلی این تحقیق، راب آلدریج، هشدار میدهد: «در فصل تابستان، سرایت ویروس کرونا ادامه دارد ولی در سطح پایینی خواهد بود و با وجود جمعیت زیاد افراد آسیبپذیر، این موضوع ممکن است در فصل زمستان کاملا برعکس شود.»
آلدریج میگوید: «با در نظر گرفتن این که با ویروس جدیدی روبهرو هستیم و با وجود آسیبپذیر بودن میزان بالایی از جمعیت دنیا، نمیدانیم الگوی فصلی در تابستان دوام خواهد آورد یا نه. به همین دلیل، مهمترین کاری که باید انجام دهیم این است که به توصیههای پزشکی گوش دهیم.»
این موضوع را دیگر دانشمندان نیز تأکید میکنند؛ دانشمندانی که هشدار میدهند ویروس کووید ۱۹ یک عامل عفونی جدیدی است و مردم هیچ فرصتی برای قوی کردن سیستم ایمنی بدن خود ندارند. در نتیجه، با وجود این که تابستان نزدیک است، احتمال دارد شیوع ویروس کرونا با همین میزان ادامه داشته باشد. مایکل اسکینر، ویروسشناس دانشگاه امپریال کالج لندن میگوید: «مطمئنم رفتار ویروس در فصلهای مختلف، نقش مهمی در شیوع آن دارد. اما تأثیر آن در مقایسه با فاصلهگذاری اجتماعی که در حال حاضر اجرا میکنیم، بسیار خفیف خواهد بود. ممکن است تأثیرات کمی بگذارد اما جایگزین خودقرنطینگی نیست.»
بن نیومن از دانشگاه ریدینگ تأکید بیشتری دارد: «این ویروس در سرمای شدید در چین آغاز شد و در ایسلند و برزیل و اکوادور به سرعت در حال پیشرفت است. وقتی بهار شروع شد، رشد ویروس در جهان بیشتر شد. ما باید خودمان این ویروس را مهار کنیم.»
برخی محققان بر این باورند که فصل بهار نهتنها روی رفتار ویروس تأثیر میگذارد، بلکه در سیستم ایمنی بدن هم تغییراتی ایجاد میکند. به گفته ناتالی ریدل، ایمونولوژیست در دانشگاه سوری «سیستم ایمنی بدن ریتم روزانهای دارد اما چیزی که کمتر کسی میداند این است که عملکرد آن با تغییر فصل متغیر است.» برای راستیآزمایی آن، ریدل و محققان دیگر در دانشگاههای سوری و کلمبیا روی تغییرات بدن در فصلهای مختلف و ساعات متفاوت روز تحقیق میکنند. از داوطلبان، در طولانیترین روز سال در فصلهای زمستان (بیستودوم دسامبر) و تابستان (بیستویکم ژوئن) و در روزی که طول شب و روز تقریبا یکسان است در فصلهای بهار (بیستویکم مارس) و پاییز (بیستودوم سپتامبر) نمونههای بیولوژیکی میگیرند. یافتههای اولیه نشان میدهد که زیرمجموعهای از گلبولهای سفید که نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن دارد در برخی ساعات روز بیشتر میشود که نشان میدهد سیستم بدن در ساعات مختلف واکنش متفاوتی دارد. مثلا لنفوسیتهای بی که پادتن تولید میکند، شبها بیشتر تولید میشود. با این حال به گفته مایکلامارتینز، مدیر پروژه این تحقیق در دانشگاه کلمبیا، تحقیقات درباره تأثیر فصلها روی ریتم سلولها همچنان ادامه دارد و نتایج آن اهمیت بالایی خواهد داشت. مارتینز میگوید: «شناخت آسیبپذیری بدن در برابر بیماریها و ویروسها در طول سال میتواند زمان واکسیناسیون را مشخص کند که در نهایت منجر به از بین رفتن عفونت میشود.»
«روزنامه شهروند»