کرونا، تمرینی برای مدیریت بحران در سطح فردی

مصطفی محقق در پاسخ به این سوال که ویژگی های مخاطرات جدید در ایران چیست، این مطلب را عنوان و اظهار داشت: از ویژگی های مخاطرات جدید در کشور افزایش تعداد و گسترش دامنه ریسک های گسترده (Extensive) مانند گرد و غبار، سیل و نیز شیوع ویروس کرونا در مقایسه با ریسک های متراکم (Intensive ) مانند زلزله است.

وی ادامه داد: برخلاف ریسک های متراکم مانند زلزله که تلفات انسانی بالا و خسارات اقتصادی و اجتماعی پایین تری به بار می آورد، ریسک های گسترده (Extensive ) مانند سیل و بیماری های اپیدمیک تلفات انسانی نسبتا کمتری ولی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی بسیار وسیع تری را موجب می شود.

هماهنگ‌ کننده ارشد سازمان ملل متحد برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا در آسیا و اقیانوسیه (APDIM) اضافه کرد: از دیگر ویژگی های ریسک های گسترده مانند سیل، گرد و غبار و ویروس کرونا این است که افراد زیادی از جامعه اعم از مسؤولین و شهروندان عادی را مستقیما با پیامدهای ریسک یا مخاطره مواجه می سازد که این شرایط فرصتی را فراهم می سازد تا نتایج و اثرات برنامه های مدیریت بحران و ایجاد و تقویت تاب آوری و آمادگی بویژه در سطح اجتماعی مورد آزمون و امتحان جدی قرار گیرد.

محقق توضیح داد: برخی اصول بنیادین مدیریت بحران در سطح فردی و شخصی برای مقابله با چالش هایی مانند شیوع ویروس کرونا است که همچنین می تواند مورد استفاده برای مقابله با انواع دیگر بحران ها و مشکلات در زندگی شخصی و اجتماعی قرار گیرد که براساس تجربیات شخصی و مطالعاتم، هر فردی نیازمند طرح مشخصی برای مدیریت بحران و مقابله با چالش های بزرگ است.

وی گفت: معتقدم عناصر اصلی مدیریت بحران در سطح فردی شامل ایجاد و توسعه نظام فکری منظم و صحیح در باره کلیت، منشاء و دامنه پیامدهای یک بحران و یا چالش که مبنای قضاوت ها و اقدامات فرد قرار می گیرد. (Mindset) تمرین تسلط و کنترل روانی برای تفکیک واقعیت های عینی از تصورات یا پندارهای ذهنی در مورد یک بحران یا چالش (Objectivity vs Subjectivity) و قرار دادن بحران یا چالش در محدوده یا ظرف زمانی و مکانی واقعی آن و جلوگیری از بزرگنمایی یا کوچک نمایی غیر ارادی آن (Containment) است.

هماهنگ‌ کننده ارشد سازمان ملل متحد برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا در آسیا و اقیانوسیه (APDIM) افزود: تدوین و تهیه برنامه عملی برای رویارویی با بحران به همراه چک لیست خاص برای اجرای اقدامات مشخص در زمان های تعیین شده یا اجتناب از برخی اقدامات (Action plan) وسواس و دقت در انتخاب منابع علمی، اطلاعات و اخبار و تلاش برای بررسی و تحلیل شخصی اخبار و اطلاعات منتشره(Knowledge and Information Management) و تدوین استراتژی خروج و گذر به مرحله بعد از بحران از دیگر عناصر اصلی مدیریت بحران در سطح فردی است.

ویروس کرونا که تحت عنوان رسمی «کووید-۱۹» از ۱۲ دسامبر سال گذشته میلادی (دی ماه) در استان هووی چین شیوع یافت، تاکنون ۸۰ هزار و ۹۹۷ نفر را مبتلا و جان ۲ هزار و ۷۶۴ نفر را گرفته است.

ایران بعد از چین دومین آمار فوت در اثر ابتلا به این بیماری را به خود اختصاص داده است. به گفته کیانوش جهانپور رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تاکنون ۹۵ نفر در کشور به طور قطعی به کرونا مبتلا شده و ۱۵ نفر از آنان فوت کرده‌اند.

«خبرگزاری ایرنا»