اگر تلویزیون محبوب نیست چرا شجاع نوری «سلمان» شد؟
«علیرضا شجاع نوری» بازیگر و تهیه کننده سینما که بناست نقش سلمان در مجموعه تلویزیونی «سلمان فارسی» را ایفا کند، معتقد است تلویزیون ایران مخاطب ندارد، اما در عین حال عزم خود را برای حضور در این سریال جزم کرده است!
سرانجام داوود میرباقری پس از سالها کش و قوس توانست تصویربرداری سریال محبوبش یعنی «سلمان فارسی» را آغاز کند. این درحالی است که پیش از آغاز تصویربرداری حاشیه ها برای یکی از عظیم ترین سریال های تلویزیون توسط بازیگر نقش اصلی آغاز شده است.
«علیرضا شجاع نوری» که بناست نقش سلمان را در این پروژه فاخر ایفا کند، هفته گذشته مصاحبه ای داشته و در آن سخنان قابل تأملی زده است. او در این مصاحبه مدیران تلویزیون را افرادی خسته وسیاست زده دانسته و گفته:« بنابراین مدیرانی که مجروح و منفعل سیاست هستند و چاره‌ای ندارند را می‌فهمم. اما این موضوعات هم راه‌حل داشت. به نوعی ما اهل دیالوگ نیستیم و "همینی که هست" در جامعه ما حاکم است.»
او در بخش دیگری از سخنانش گفته: «محبوبیت تلویزیون کاهش پیدا کرده ولی چرا ما کاری نمی‌کنیم که برنامه‌ها جذاب‌تر باشد و بین مردم محبوب شویم. مثل اینکه دیگر کلمه محبوبیت منسوخ شده. اصلا فراموش کرده‌ایم که راه‌های محبوب شدن غیر از این راه‌های امروزی است. کافیست صادقانه با مردم حرف بزنید. اگر دوستشان داشته باشید، آنها هم شما را دوست خواهند داشت. اگر چیزی را نمی‌خواهید، به آنها بگویید که در این مورد اجازه دهید من حرف نزنم. مثلا وقتی به شما می‌گویند چه خبر؟ شنیدیم که خیابان‌ها شلوغ شده است، می‌گویید اگر اجازه دهید در این مورد حرف نزنم. شما کماکان محترم هستید و می‌گویند ایشان فردی است که در این موارد حرف نمی‌زند. اما اگر به دروغ بگویید که هیچ خبری نیست، آنها می‌فهمند.»
او در ادامه سخنان دوپهلوی خود با بیان اینکه «اگر صراحتا می‌گفتند که ما نمی‌خواهیم تلویزیون خصوصی باشد، برای اینکه ممکن است یک شب مردم را در خیابان‌ها بسیج کند یا اینکه با مردم کاری کند که آنها کم‌کم نسبت به دین‌شان فلان شوند، خیلی بهتر بود.»، عنوان داشته است: «اکنون بنابر احتیاط تلویزیون بخش خصوصی نیست. چون می‌گویند باید پیچ آن دست ما باشد تا هر وقت خواستیم آن را ببندیم.»
شجاع نوری که قرار است نقش یکی از یاران اصلی پیامبر(ص) را ایفا کند، در این مصاحبه به موضوع منبر و سخنرانی در مساجد هم تاخته و اظهارداشته است: «متاسفانه فرهنگ مِنبَر در جامعه ما کماکان ادامه دارد. فرهنگ مِنبَر یعنی وقتی آن کسی که بالای منبر هست، حرف می‌زند، متکلم‌وحده بوده و بقیه باید بشنوند، ولاغیر. منبر با تریبون و پنل که در آن افراد به گفتگو می‌پردازند متفاوت است. به طور کل در مساجد ما هم پرسش و پاسخ رایج نبوده است. ما باید این موضوع را اصلاح کنیم ولی چون این فرهنگ جا افتاده، تلویزیون هم به تبعیت از آن می‌گوید همینی که من می‌گویم، گوش کن و بعد هم برو بخواب. فیلم، سینما، خوراک و لباس شما همینی است که من می‌گویم. بعد هم هرچی شما بگویید از بیرون مسجد صدای بزن و بکوب می‌آید، می‌گویند نه. اینطور نیست.»
این بازیگر همچنین طی مقایسه ایران با کره شمالی گفته است: «باید بگویم تلویزیون ما کم شباهت به تلویزیون کره شمالی نیست. آنجا همه هنرپیشه‌هایی که نقش یک بازی می‌کردند، باید یک شباهتی به کیم ایل سونگ می‌داشتند، یعنی اگر کسی به او شباهت نداشت، اصلا نمی‌توانست سوپراستار شود.»
«چرا در وضعیتی که آمار کتابخوانی تا این اندازه پایین آمده، تلویزیون مردم را به کتابخوانی تشویق نمی‌کند؟ برای اینکه مِنبَر است و باید حواس همه به آن سمت باشد. در منبرها معتقد بودند که وقتی جملات از زبان بیرون می‌آید، نفس از سینه هیچکس نباید بیرون بیاید. خب تلویزیون هم این نگرش را دارد.»
اینها تنها بخش هایی از گفت و گوی طولانی شجاع نوری است که به نظر می رسد تناقضات آشکاری در آن وجود دارد:
او معتقد است در تلویزیون ایران دیالوگ وجود ندارد و در فضای موجود تنها گزینه همینی که هست وجود دارد!، تلویزیون مخاطبان خود را از دست داده و تنها به دروغ پردازی بسنده کرده است تا جایی که مخاطب فرق بین حقیقت و دروغ را متوجه نمی شود!
اگر آقای شجاع نوری معتقد است که تلویزیون امروز دیگر مخاطب ندارد، پس چرا بناست در مجموعه فاخر سلمان فارسی ایفای نقش کند؟ اگر بناست او در این اثر دیده نشود، پس چرا پذیرفته که چند سال از عمر خود را صرف کاری کند که نه دیده می شود و نه معلوم نیست چیزی که روایت می کند، راست است یا دروغ؟ جز اینکه پای منافع شخصی او در میان باشد و مدیران تلویزیون علی رغم چنین اظهارنظری با صرف مبالغ هنگفت همچنان مصّر به حضورش در این پروژه باشند؟ بهتر است دست کم اگر تلویزیون صادق نیست، او با مخاطبانش صادق باشد و به آنها بگوید که به خاطر پول در تلویزیون حضور پیدا کرده است!
او همچنین در بخش دیگری از سخنانش به فرهنگ منبر تاخته و جوری آن را زیر سوال برده که انگار نمی داند منبر از شیوه های کهن در تربیت دینی به شمار می رود و «خطابه» و «سخنرانی دینی» پیوند عمیقی با مبانی و معارف اسلامی و دینی دارد. خطابه اولاً فن و هنر است که می تواند به کمک عقیده، جنگ، صلح، اندیشه، انقلاب و... بیاید؛ ثانیاً در تعدیل غرایض، تسکین آلام، کنترل هوای نفس و هدایت و ارشاد مردم، نقش بسزایی دارد.
«خطابه» در مواردی جزو یا مکمل فرایض شمرده شده است، تا آنجا که در نماز جمعه، دو خطبه جایگزین دو رکعت نماز است و این موضوع ریشه در دین ما دارد که حضرت محمد مصطفی(ص) همواره در سخنرانی های خود از منبر استفاده می کردند و مهمترین سخنان خود را همان جا می فرمودند. کما اینکه امامان بعدی نیز از منبر در سخنرانی های خود استفاده می کردند. هنوز هم علمای دینی ما هنگام سخنرانی از منبر استفاده می کنند و اتفاقا خلاف اینکه شجاع نوری فکر می کند بنا نیست وقتی کسی روی منبر سخنی می گوید نفس از کسی بربیاید، منبرها همواره محلی برای تبادل اندیشه و پرسش و پاسخ بوده اند و معمولا کسی بالای منبر می رفته که دانش بیشتری نسبت به سایرین داشته و یکی از کارکردهای این حضورها تبادل آراء بوده است.
نکته مهم دیگری که شجاع نوری در سخنان خود به آن اشاره کرده، شباهت تلویزیون ایران با کره شمالی است! مقایسه ای که سر خط آن این روزها در دست دشمنان جمهوری اسلامی است و با این بهانه تلاش می کنند ترس را در جامعه ایجاد کنند و زمینه را برای ناآرامی گسترش دهند.
حالا باید دید با توجه به این دیدگاه شجاع نوری، داوود میرباقری که همواره بدون حاشیه و در آرامش آثارش را ساخته، باز هم به ادامه همکاری با این تهیه کننده سینما ادامه خواهد داد و یا بازیگر دیگری را انتخاب خواهد کرد که نخواهد هم دستمزد هنگفت از تلویزیون بگیرد و هم آن را دروغ گو و بدون مخاطب بداند؟
«خبرگزاری فارس»
