چرا خوردن پنیر مکروه است؟

خداوند حکیم چیزهایی را واجب کرده که برای بندگانش نفع قابل توجهی داشته باشد چیزهایی را بر آنان حرام یا مکروه کرده که در آنها ضررها و مفاسدی برای آنان وجود دارد. از مجموعه روایاتی که از ائمه معصومین (علیهم السلام) در باره پنیر به ما رسیده است استفاده می شود پنیر را به تنهایی خوردن مکروه است ولی در صورتی که به همراه مغز گردو باشد چون ضرری ندارد خوردن آن مکروه نیست.

نکته قابل توجه آن است که در علم تغذیه و پزشکی هم به ضررهای تنها خوردن پنیر اشاره شده است.

از آنجایی که خداوند حکیم به همه بندگانش مهربان است اگر چیزی را بر آنان واجب کرده است به خاطر منافعی است که در آن وجود دارد و اگر چیزی را حرام کرده باشد به خاطر ضررهایی است که در آن وجود دارد. همچنین اگر فرموده است چیزی مکروه است به خاطر ضررهایی است که در آن وجود دارد ولی این ضرر در حدی نبوده که آنرا حرام نماید. پنیر نیز از همین قبیل است.

در اسلام گاهى پنیر بعنوان غذایى مکروه معرفى شده است ، گاهى مستحب ! توضیح آن که : اگر پنیر را با مغز گردو بخورند مستحب است ولى تنها خوردن آه مکروه است . اسلام براى خوردن پنیر نیز وقت ، معین نموده است . شامگاهان را وقت خوردن پنیر دانسته است و نیز دستور مى دهد که با گردو صرف گردد و اینک دو نمونه از سخنان پیشوایان اسلام را در اینجا مى آوریم : 1- عن الرضا عن آبائه عن على بن الحسین علیه السلام قال: شیئان ما دخلا جوفا قط الا افسداه الجبن و القدید؛(الکافی، ج 6، ص 339)؛ امام رضا(علیه السلام) مى فرماید: دو چیزند که هرگاه داخل معده شوند سبب فساد آن مى گردند: پنیر و گوشت مانده . 2- امام صادق (علیه السلام) در ضمن خواص چند چیز مى فرماید: واللذان یضران من کل شى و لا ینفعان اللحم الیابس و الجبن؛ دو چیز از هر جهت زیان آورند و سود نمى رساند: گوشت مانده خشکیده و پنیر.

اما روایاتی که از ائمه معصومین (ع) درباره پنیر به ما رسیده است سه دسته است :

1-در بعضی از روایات آمده است که امام باقر (علیه السلام) فرمود: پنیر غذایی است که من به خوردنش علاقه مند هستم.

2-در بعضی از روایات دیگر آمده است که خوردن پنیر ضرر دارد زیرا باعث لاغر شدن انسان می شود.

امام رضا(علیه السلام) مى فرماید: دو چیزند که هرگاه داخل معده شوند سبب فساد آن مى گردند: پنیر و گوشت مانده.

امام صادق (علیه السلام) در ضمن خواص چند چیز مى فرماید: دو چیز زیان آورند و سود نمى رساند: گوشت مانده ی خشکیده و پنیر.

3-در بعضی از روایات آمده است هریک از گردو (مغز گردو) و پنیر اگر به تنهایی خورده شود موجب درد و بیماری و ضرر می شود اما اگر به همراه مغز گردو خورده شود نه تنها ضرری ندارد و مکروه نیست بلکه یک غذای مفید است که از آن در روایات به شفاء تعبیر شده است.

امام صادق (علیه السلام) فرمود: پنیر و گردو، هر دو با هم شفاست و هر یک تنها مرض است.

بنا بر این با توجه به مجموعه این روایات می توان نتیجه گرفت که پنیر را به تنهایی خوردن مکروه است ولی در صورتی که به همراه مغز گردو باشد چون ضرری ندارد خوردن آن مکروه نیست.

در علم تغذیه و پزشکی نیز در این باره گفته شده است:

1- پنیر غذایى متراکم است و باید آن را بجاى غذاهایى که از گوشت تهیه مى کنید، مصرف شود و یا با غذاهاى که ارزش کمترى دارند ترکیب نموده و مصرف کنید وقتى پنیر را بعنوان دسر مى دهند باید در آخر غذایى سبک باشد و هیچوقت نباید دسر با غذاهاى سنگین و ثقیل مصرف نمود که هضم آن معده را بزحمت بیندازد.

کسانی که ناراحتی معده دارند در مصرف گردو احتیاط کنند. خوردن گردو با پنیر برای این افراد مناسب تر است.

2- طبیعت پنیر سرد و دیر هضم ؛ و با مغز گردو مصلح بدن و باعث نرمى پوست، دانسته شده است.

3- پنیر بکندى جذب و دفع مى شود و اشتهاى به غذا را کم مى کند، براى گرم خویان و کسانی که مزاجى ملتهب دارند زیانش کمتر و بر عکس صاحبان طبیعت سرد و بلغمى از زیان خوردن و مصرف نمودن آن در صورت مداومت در امان نیستند همین پنیر است که در بعضى مزاجها باعث تولید قولنج بسیار شدید بنام ایلائوس یا انسداد روده مى گردد.

4 - پنیر کلسیم و گردو فسفر دارد. کلسیم موجود در پنیر برای این که جذب بدن شود نیاز به فسفر دارد و اگر پنیر با گردو مصرف نشود کلسیم موجود در خون مقداری از فسفر مغز را بر می دارد که در نهایت موجب کند ذهنی فرد خواهد شد.

بنابراین پنیر را با گردو و هنگام شب مصرف کنید زیرا بهترین زمان جذب کلسیم و فسفر هنگام شب است.

مردى از حضرت صادق (علیه السلام) درباره خاصیت پنیر سؤال نمود حضرت به او فرمودند موجب ضرر است و منفعتى ندارد.

همان مرد شامگاه بر آن حضرت وارد شد دید بر سفره اى که امام ششم براى صرف شام نشسته اند ظرفى از پنیر است دچار حیرت شد گفت شما امروز صبح از پنیر مذمت فرمودید اینک بر سفره نهاده اید.

حضرت فرمودند صبحگاهان خوردن پنیر پسندیده نیست اما شامگاهان خوب است .

5- در پنیر ماده ای بنام تیرامین وجود دارد که مقدار زیاد آن در مغز باعث کند ذهنی می شود . بدن انسان در مبارزه با این ماده ، آنزیمی تولید می کند که می تواند اثر این ماده را از بین ببرد. برای افزایش کارآیی این آنزیم باید مقدار مس بدن را افزایش داد و تنها راه آن هم خوردن پنیر به همراه گردو هست که منبعی غنی از مس است.

پس نتیجه این که هر چیزی که از جانب خدای متعال مکروه و یا حرام اعلام شده است بدون دلیل نمی باشد و یقینا به سود انسان می باشد.

«تبیان»