چرا جانسون پیروز شد و کوربین شکست خورد؟

نبی شریفی: کمتر از 48 ساعت مانده به انتخابات سراسری بریتانیا، بوریس جانسون، رهبر حزب محافظه کار سوار بر بلدوزری که روی آن شعار «برگزیت انجام شد» نوشته شده بود، دیوار (نمادین) «بن بست» را خراب کرد. حزب او حالا به بهترین نتیجه انتخاباتی از زمان پیروزی مارگارت تاچر در انتخابات ۱۹۸۷ دست یافته است.

اما به راستی چرا جانسون پیروز شد؟ یکی از دلایل پیروزی محافظه کاران به دلیل وجود شخصیتی کاریزماتیک و سخنوری همچون بوریس جانسون در جایگاه رهبر این حزب است. وجهه ای که ترزا می، نخست وزیر و رهبر پیشین حزب محافظه کار از آن برخوردار نبود. جالب است که فردی با ویژگی های شخصیتی جانسون، پیش از او در انتخابات 2016 آمریکا نتیجه مثبت از رای دهندگان گرفته بود. بوریس جانسون چه در دوران شهرداری لندن، چه دوران نخست وزیری اش، همان قدر بابت کردار و سخنانش در رسانه ها حضور داشت که دونالد ترامپ، در صدر اخبار بود.

شبکه (RTL) در صفحه توئیتر خود نوشت: «پیروزی بوریس جانسون در انتخابات پارلمانی انگلیس چه چیزی را افشا می کند؟ از دیدگاه آمریکا، پیروزی بزرگ جانسون در انتخابات پارلمانی افشاگر شکاف میان طبقه نخبگان و رأی دهندگان است. این شکاف به قدری اهمیت دارد که نمی توانیم باور کنیم». اما دلیل اصلی پیروزی شگفت انگیز محافظه کاران، تمرکز آن ها و مواضع شان درباره حل بحرانی به نام «برگزیت»ست. دلیلی که باعث شد طرفداران برگزیت از حزب «کارگر»، «برگزیت» (به رهبری فاراژ) و دیگر احزاب، به حزب اصلی خود پشت کنند و آرای شان را در صندوق محافظه کاران بریزند. تصمیمی که به جهش کرسی های حزب حاکم و به دست آوردن اکثریت مطلق انجامید. حالا جانسون اعلام کرده است که پس از «سه سال اتلاف وقت»، برگزیت را تا ۳۱ ژانویه به سرانجام خواهد رساند. آن هم در شرایطی که دونالد ترامپ قول همکاری برای عبور بریتانیا از بحران اقتصادی «پسابرگزیت» را داده است.

حال سوال این است که چرا کوربین باخت؟ باخت جرمی کوربین که 36 سال نماینده حزب کارگر در پارلمان بریتانیا بوده و چهار سال از رهبریش بر این حزب می گذرد، دلایل متعددی دارد:

الف) بزرگ ترین دلیل باخت او که باعث شد بسیاری از هوادارانش در خانه بمانند یا پای صندوق بروند و به رقبای محافظه کار یا لیبرال دموکرات شان رای دهند، مواضع غیر شفاف کوربین درباره برگزیت بود. او وعده داده بود درصورت پیروزی، یک همه‌پرسی برای انتخاب بین دو گزینه «مذاکره مجدد برای برگزیت» (خروج از اتحادیه اروپا) یا «لغو برگزیت» برگزار کند. موضعی که به مذاق بسیاری خوش نیامد.

ب) کوربین، مردی است که برای خلع سلاح هسته ای فعالیت کرده بود و در بسیاری از تظاهرات های ضد جنگ و ضد فقر حاضر بوده است. دلیلی که باعث شده بود برخی صلح طلبی او را خلاف منافع ملی بریتانیا بدانند.

ج) چهره ضد صهیونیست وی نیز در نتایج اخیر بی تاثیر نبود. او بارها چفیه بر دوش انداخته و از طرفداری حزب ا... و حماس ابایی نداشت. ضدیت وی با صهیونیست ها تقریبا علنی شده بود و در تهییج یهودیان علیه وی نیز موثر واقع شد، چراکه حدود یک سال و نیم پیش، کمیته اجرایی ملی حزب کارگر قطعنامه ای تصویب کرد که بر اساس آن حزب کارگر، بدترین دشنام ها را علیه رژیم صهیونیستی مجاز قلمداد می کرد. بنابراین اعضای حزب کارگر که از آن تاریخ به بعد به توهین به دولت اسرائیل اقدام و آن را به عنوان پیرو نازیسم معرفی کنند، در معرض هیچ گونه مجازاتی از سوی سران حزب قرار نخواهند گرفت و بدیهی است که این اقدامات برای لابی قدرتمند و متمول صهیونیست خوشایند نخواهد بود.

خلاصه آن که پیروزی قاطع محافظه کاران و اجرای نه چندان دور توافق برگزیت، همزمان باخت هم برای دولت جانسون به حساب می‌آید، چراکه حزب ملی اسکاتلند نیز با افزایش 13 کرسی نسبت به انتخابات پیشین و کسب 48 کرسی، حالا گام بلندی را برای اهداف جدایی طلبی خود بر خواهد داشت. این پیروزی به معنای تقویت موج ملی‌گرایی در کشور اسکاتلند است. نیکولا استورجن، رهبر حزب ملی اسکاتلند گفته که باید به اسکاتلند حق انتخاب دوباره داد. همه‌پرسی استقلال اسکاتلند از بریتانیا در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۴ برگزار شد که بیش از ۵۰ درصد مردم این کشور با آن مخالفت کردند. با وجود این، حزب ملی اسکاتلند امیدوار است که با اجرای برگزیت توسط بوریس جانسون، برایند علاقه حداکثر مردم این کشور برای بقا در اتحادیه اروپا با موج پیشین ملی‌گرایی، این بار به استقلال این کشور منجر شود.

همه پرسی مجدد پس از تایید پارلمان محلی، نیاز به تایید پارلمان بریتانیا دارد که اکثریت اش با حزب جانسون است . از طرفی، جانسون هنوز نتوانسته راه‌حلی برای ایرلند شمالی و مرز آن با جمهوری ایرلند در راستای توافق برگزیت بیابد. به نظر می رسد محافظه کاران این بار برخلاف دیوید کامرون، اجازه همه پرسی را به اسکاتلند نخواهند داد و ایرلندی ها را هم برای ارتباط با همسایه جنوبی شان تحت فشار خواهند گذاشت. اما اجرای برگزیت امید تجزیه طلبان برای اجرای دومینو وار آن در اسکاتلند و ایرلند شمالی را زنده کرده است.به نظر می رسد فصل جدید چالش های بریتانیا در راه است.

«روزنامه خراسان»