چرا در قرآن نام امام زمان (عج) نیامده است؟

در پاسخ باید به چند نکته توجه داشته باشید:

الف) نه تنها نام امام زمان(عج) بلکه نام هیچ یک از امامان معصون در قرآن ذکر نشده است بلکه روش قرآن در معرفی معصومین علیهم السلام یک روش توصیفی است. با این روش علاوه بر مشخص شدن شخص محل بحث، ویژگی های او نیز بیان می شود و کسانی که به دنبال واقعیت باشند نیز به خوبی مصداق را می یابند. و اگر کسی به دنبال بهانه جویی باشد، در ذکر اسم بهانه های بیشتری برای او وجود دارد. چون اشخاص دیگر می توانند خود را به همان نام بنامند و سپس ادعاهای باطل خود را بیان کنند.

ب) در فضایی که امام حسن عسگری(ع) را در منطقه نظامی محبوس می کنند تا مراقب تمام مسائل زندگی او باشند، آیا سزاوار است که یک حکیم در کلام خود، تمام جزئیات را بیان کند؟ در حالی که قرآن تنها در دست شیعیان نبوده دشمنان اهل بیت (علیهم السلام) نیز از آن مطلع بوده اند. با توجه به این نکته اگر روز تولد، مادر امام زمان(عج) و سایر جزئیات در قرآن بیان می شد، با سنت الهی در جریان امور از طریق اسباب طبیعی، چگونه امام زمان (عج) حفظ می شد؟

ج) با منطق قرآنی در نمونه ای نظیر بحث حضرت موسی(ع) که قوم بنی اسرائیل همه منتظر او بودند و وعده او را از قبل دریافت کرده بودند، در بحث امام زمان(عج) چه شیوه ای مناسب منطق قرآنی است؟

بنابراین باید دقت کنیم که سخنان قرآن درباره امام زمان(عج) با متد و شیوه دیگری در قرآن آمده است:

در قرآن آیات متعددی وجود دارد که مربوط به بحث مهدویت و ظهور امام زمان و تشکیل حکومت حق به دست ایشان می باشد. که با توجه به منطق قرآنی در جاری بودن آیات و بطون آن، عده ای تا ۴۵۰ آیه و عده ای تعداد بیشتری از این آیات را بیان کرده اند که در ذیل به چند مورد اشاره کوتاهی می شود:

۱- «وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دینَهُمُ الَّذِی ارْتَضى‏ لَهُمْ؛[نور/۵۵] خداوند به کسانى از شما که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده ‏اند وعده مى‏ دهد که قطعاً آنان را حکمران روى زمین خواهد کرد، همان گونه که به پیشینیان آنها خلافت روى زمین را بخشید و دین و آیینى را که براى آنان پسندیده، پابرجا و ریشه ‏دار خواهد ساخت.»

۲- «الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ؛[حج/۴۱] همان کسانى که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم، نماز را برپا مى ‏دارند، و زکات مى‏ دهند، و امر به معروف و نهى از منکر مى‏ کنند، و پایان همه کارها از آن خداست»

امام محمد باقر علیه السّلام فرمود: «این آیه متعلق بآل محمد است. یعنى دوازده امام و شخص مهدى موعود و یاران او که خداوند آنان را در شرق و غرب جهان جاى دهد، و دین اسلام را غالب گرداند و هر بدعت و باطلى را بوسیله او و یارانش محو کند همان طور که سفیهان حق را از میان برده باشند و آنچنان عالم در آسایش بسر برد که اثر ظلم در جایى دیده نشود.»[۱]

۳- «وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ؛[انبیاء/۱۰۵] در «زبور» بعد از ذکر (تورات) نوشتیم: «بندگان شایسته‏ام وارث (حکومت) زمین خواهند شد!»

در تفسیر قمى نیز در ذیل آیه چنین آمده است: الصَّالِحُونَ: القائم و اصحابه. منظور از اینکه زمین را بندگان صالح خدا به ارث مى ‏برند مهدى قائم ع و یاران او هستند".

علاوه بر آیات فوق، روایات بسیار زیادى که بالغ به حد تواتر است از طرق شیعه و اهل تسنن در مورد مهدى(عج) از پیامبر گرامى اسلام(ص) و همچنین از ائمه اهل بیت(ع) نقل شده که همه آنها دلالت بر این دارد سرانجام حکومت جهان به دست صالحان خواهد افتاد، و مردى از خاندان پیامبر ص قیام مى ‏کند و زمین را پر از عدل و داد مى ‏سازد آن چنان که از ظلم و جور پر شده باشد.

از جمله این حدیث معروف است که در اکثر منابع اسلامى از پیامبر ص نقل شده:

«لو لم یبق من الدنیا الا یوم، لطول اللَّه ذلک الیوم، حتى یبعث رجلا (صالحا) من أهل بیتی یملأ الارض عدلا و قسطا کما ملئت ظلما و جورا: اگر از عمر جهان جز یک روز نماند، خداوند آن روز را آن قدر طولانى مى ‏کند تا مرد صالحى را از خاندان من برانگیزد که صفحه زمین را پر از عدل و داد کند همانگونه که از ظلم و جور پر شده است».[۲]

[۱]. بحار الأنوار، ج‏۵۱، ص: ۴۷.

[۲]. الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج‏۲، ۳۴۰.

منبع: شهر سوال