استاد متقلب به دانشگاه برمیگردد؟
بررسی پرونده یکی از اساتید دانشگاه تهران که تخلفات علمی او پیش از این رسانهای شده بود در دستور کار بررسی مجدد در دانشگاه قرار گرفت
نسیم آنلاین؛ منصور مقیمی زاده: در روزهای اخیر نامه یک ماه پیش انجمن علمی فلسفه دانشگاه تهران پیرامون فعالیت مجدد دکتر محمود خاتمی یکی از اعضاء هیات علمی گروه فلسفه این دانشگاه منتشر شد. این انجمن نسبت به همکاری محمود خاتمی با گروه فلسفه هشدار داده و از مدیران دانشگاه تهران خواسته تا نسبت به وعده خود پیرامون بررسی برخی از تخلفات علمی وی در آذر ماه 93 عمل کنند.
انتشار گزارشی از تخلفات علمی محمود خاتمی
سال 93 بود که پایگاه خبری dailynous، پایگاه معتبر علمی حوزه فلسفه در یادداشتی با عنوان "نمونهای از یک انتحال گسترده"[1] به تقلبهای علمی محمود خاتمی استاد فلسفه دانشگاه تهران پرداخت. در این یادداشت عنوان شده بود که بخشهایی از رساله دکتری این استاد دانشگاه در دانشگاه دورهام انگلستان از چند کتاب برداشت شده که در یک نمونه، کلمه به کلمه از کتابی به نویسندگی Sami Hawi نگارش شده است. در یادداشت مذکور آمده است که کتابی با عنوان "مقدمــات فلســفه اُنتتیک ســوبژکتیویته بشر نزد محمود خاتمی" منتشر شده که اطلاعات چندانی از نویسنده آن موجود نیست. علاوه بر آن این کتاب توسط یک ناشر با نام دکتر مولر انتشار یافته که در سال 2010، 10 عنوان کتاب از محمود خاتمی به زبان انگلیسی منتشر کرده است. روزنامه شرق در آبان 93، ضمن مرور یادداشت پایگاه dailynous، نوشته است که هیچکدام از 10 کتاب منتشر شده از سوی خاتمی توسط انتشارات دکتر مولر در هیچ یک از کتابخانههای دانشگاه تهران موجود نیست. با گذشت 8 سال از آن یادداشت همچنان در کتابخانههای دانشگاه تهران نسخهای از کتابهای فوق موجود نیست.
حذف مقاله از نشریه علمی به دلیل کپیبرداری
موضوع دیگر مربوط به فعالیتهای علمی محمود خاتمی از سوی سایت نشریه علمی فلسفه تحلیلی ارگاناف (OrganonF) منتشر شد. این نشریه علمی اعلام کرد مقاله منتشر شده با عنوان " he Epistemological Quest: From the Possibility of Experience to the Possibility of Communication" که از سوی محمود خاتمی در سال 2003 در همین نشریه منتشر شده، دقیقا برگرفته از یک فصل کتابی با نام "از کانت تا دیویدسون؛ فلسفه و ایده امر ماورایی" بوده است. این نشریه با عذرخواهی از مخاطبان خود اعلام کرد که مقاله مذکور را از سایت خود حذف کرده است. [2]
این موارد در حالی است که برای محمود خاتمی، در مطبوعات فارسی زبان جایگاه ویژه ای وجود دارد و حتی در یک نمونه خبرگزاری مهر در خبری به تاریخ 27 اردیبهشت 85 نوشته است دکتر محمود خاتمی دانشیار گروه فلسفه دانشگاه تهران در فهرست فیلسوفان برتر جهان در سال 2006 قرار گرفت.[3] در حالی که چنین اقدامی از سوی دانشگاه کمبریج صورت نگرفته است.
یک سال انفصال از خدمت؛ مجازاتی برای تقلبهای علمی
انتشار مقاله "نمونهای از یک انتحال گسترده" و گسترش اخبار آن در فضای مطبوعات داخلی ایران، موجب شد تا آثار محمود خاتمی بیشتر زیر ذره بین قرار بگیرد و علاوه بر دو مورد فوق، موارد دیگر از تخلفات علمی وی منتشر گردد. دانشگاه تهران در واکنش به انتشار این موارد طی اطلاعیه در 10 آذر 93 اعلام کرد: "به منظور حفظ و حراست از حقوق و حیثیت دانشگاه و فرد یا افراد ذیحق، کمیتهای متشکل از برجسته ترین استادان مرتبط تشکیل داده تا این موضوع را با سرعت، دقت و جدیت تمام مورد بررسی تخصصی قرار دهند. بدیهی است هر نتیجهای که از این بررسی حاصل آید ملاک و مناط عمل قرار خواهد گرفت و جهت تنویر افکار عمومی اعلام خواهد شد."
بررسیهای کمیته تخلفات اداری دانشگاه بدون آنکه به صورت عمومی اعلام شود، در سال 94 منجر به صدور حکم یک سال انفصال از خدمات دولتی برای محمود خاتمی شد. با اجرای این حکم، محمود خاتمی هیچ ارتباط کاری با دانشگاه تهران نداشت و پس از پایان انقضای حکم نیز تا همین چند ماه پیش، خبری از حضور خاتمی در دانشگاه نبود.
اما این تنها باری نبود که پای محمود خاتمی به هیات تخلفات اداری دانشگاه باز میشود. پیش از این نیز، وی در سال 87 به فرصت مطالعاتی خارج از کشور رفته بود و در حالی که حداکثر مدت زمان مجاز برای فرصت مطالعاتی اعضاء هیات علمی دو نیمسال تحصیلی بود، وی به مدت دو سال و نیم در خارج از کشور حضور داشت. اگرچه این غیبت بیش از حد مجاز در دانشگاه برای خاتمی هزینهای نداشت، اما مواردی وجود دارد که برای دیگر اعضاء هیئت علمی با همین شرایط منجر به صدور احکام سنگینی در دانشگاه تهران شده بود.
بازگشت دوباره به دانشگاه!
اکنون با این کارنامه از فعالیتهای علمی، زمزمه بازگشت دوباره محمود خاتمی به دانشگاه تهران شنیده میشود. دکتر عبدالرضا سیف، رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در همین مورد به خبرنگار نسیم آنلاین گفت: وضعیت همکاری دکتر خاتمی با دانشکده از زمان اجرای حکم تخلف وی در سال 94 به تعلیق درآمده و تاکنون هیچ تغییری نکرده است. سیف بیان کرد که روند همکاری مجدد محمود خاتمی با گروه فلسفه، منوط به نظر کمیتههای ذیربط در دانشگاه است که مشغول بررسی پرونده وی هستند.
بازگشت دوباره محمود خاتمی با وجود آنکه تخلفات وی محرز و منجر به صدور حکم شده، نگرانیهایی ایجاد کرده است. حفظ حیثیت علمی دانشگاه و حراست از آن، از مسائلی بوده که به کرات در سخنان مدیران آن بیان شده است. بازگشت دوباره این استاد تمام دانشگاه با سوابق ذکر شده، علاوه بر آنکه چهره ایران را در مجامع علمی بین المللی مخدوش میکند، این پیام را به جامعه دانشگاهی متبادر میسازد که روند ارتقاء اساتید دانشگاه بیش از آن که مرهون تلاشهای پژوهشی و علمی افراد باشد، محصول رزومه سازی و روابط است. این پیام به قدری به نهاد دانشگاه آسیب رسانده که حتی تلاشهای آن دسته از اساتیدی که مجدانه مشغول فعالیتهای علمی و پژوهشی هستند را زیر سوال میبرد. زیرا تداوم فعالیت افرادی با چنین سوابقی از تخلفات علمی در رزومههای خود، پای نهاد دانشگاه نوشته خواهد شد.