افتتاح صوری پالایشگاه ستاره خلیج فارس بعد از یکماه آشکار شد

گروه اقتصادی « نسیم آنلاین» : واردات روزانه بین هفت تا هشت میلیون لیتری بنزین به کشور با گذشت دستکم یکماه از افتتاح فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس، طرحی که کلنگ احداث آن یک دهه قبل به زمین خورده و هدف از راه اندازی آن در شرایط فعلی، خودکفایی در تولید بنزین و خداحافظی با واردات این سوخت پرمصرف در کشور بوده است.

بیژن نامدار زنگنه گفته است که بخشی از طرح خودکفایی در تولید بنزین با ستاره خلیج فارس تا پایان سال 96 محقق خواهد شد.

میانگین مصرف بنزین کشور در سال ۱۳۹۵، حدود ۷۴ میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر در روز بوده که در قیاس با سال ۱۳۹۴ این میزان مصرف ۵.۲ درصد رشد داشته است. گفته می‌شود که در سال 95 میزان واردات بنزین به کشور در محدوده 13.5 میلیون لیتر در روز بوده، حال آنکه با واردات روزانه هفت تا هشت میلیون لیتری بنزین به کشور در سال 96، این احتمال جان گرفته که تولیدات فاز تازه به بهره برداری رسیده ستاره خلیج فارس هنوز هم مشمول تولید بنزین نمی‌شود.

با یک ضرب و تقسیم ساده در میزان تولید و مقدار واردات بنزین اعلامی از ناحیه وزیر نفت هم، می‌توان جمع بندی کرد که با پیدایش ستاره خلیج فارس در آسمان صنعت کشور، هنوز هم این پالایشگاه درخشش خود در صنعت بنزین سازی را به صورت جدی آغاز نکرده است.

پالایشگاه ستاره خلیج فارس در سه فاز با ظرفیت پالایش 120 هزار بشکه میعانات گازی در روز طراحی و اجرا شده که در مجموع قابلیت پالایش 360 هزار بشکه میعانات گازی را در روز داراست. هر فاز این پالایشگاه 12 میلیون لیتر در روز بنزین تولید خواهد کرد.

ظاهرا، فاز نخست این پالایشگاه، ایران را در تأمین بنزین مصرفی خودکفا خواهد کرد و با بهره برداری از فاز دوم آن در نیمه نخست امسال ایران وارد باشگاه صادرکنندگان بنزین خواهد شد. با اینهمه آیا فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس تولید بنزین را از هم اکنون کلید زده است؟

دو طیف موافق و مخالف عملکرد دولت درصنعت نفت، پیرامون این امر، پاسخ‌های جالبی ارایه کرده اند.

منتقدان دولت، با اعلام اینکه حتی یک فاز از پالایشگاه ستاره خلیج فارس درطول دولت یازدهم به بهره برداری کامل نرسیده، زمان افتتاح منطقی و واقعی این فاز را درتابستان سالجاری برشمرده و گفته اندکه حسن روحانی، رئیس جمهوری منتخب، به دلیل تب بالای انتخابات،به افتتاح زودهنگام و ناقص فاز نخست این پالایشگاه در میانه اردیبهشت ماه امسال دست زد.

آنها از اینکه فاز نخست پالایشگاه مذکور بدون در نظر گرفتن اصول ایمنی و مطالعات اقتصادی افتتاح شده ابراز ناخرسندی کرده اند.

در مقابل،رسانه های حامی دولت،اظهارات منتقدان دولت را سیاه نمایی دستاوردهای ارزشمند دولت یازدهم در تمامی عرصه ها خوانده اند که با هدف نا امیدکردن مردم از رسیدن به یک آینده روشن صورت می پذیرد.

بیژن نامدار زنگنه تاکید کرده که دولت، به کارهای نمایشی احتیاجی نداشته و در پاسخ به این پرسش که با توجه به خودکفایی در بنزین تا چه زمان می‌توان در این حوزه صادرات داشت،گفته که من نگفتم خودکفا شده‌ایم، اشخاص دیگری اعلام کردند خودکفا شده‌ایم. آنچه که ما اعلام کردیم تولید مستمر بنزین از واحد اول پالایشگاه ستاره خلیج فارس بوده است!

او، درعین حال تصریح کرده که طرح ستاره خلیج فارس در هفت سال فعالیت دولتهای نهم و دهم وبا وجود همه درآمدهای ارزی بی سابقه سالی کمتر ازشش درصد پیشرفت داشته است.

فارغ از درستی یا نادرستی هریک از موضع گیری ها، اما واقعیت این است که طرح ستاره خلیج فارس تا پیش از تحویل به دولت یازدهم، دستکم 75 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

تندترین ریتم پیشرفت فیزیکی این طرح پالایشی مربوط به سال 88 و با عدد 19 درصد بوده و کندترین سرعت پیشروی در احداث این طرح هم مختص سال 95 بوده است با 4.4 درصد؛ همان سالی که بایدکل پالایشگاه ستاره خلیج فارس به بهره برداری نهایی می رسید.

رستم قاسمی زیر سابق نفت به « نسیم آنلاین» گفته که "آقای روحانی برای انتخابات رفتید و این پروژه را افتتاح کردید، اگر راست می‌گویید از این پالایشگاه بنزین استخراج کنید" و افزوده که "امروز باید این پالایشگاه 38 میلیون لیتر بنزین تولید می‌کرد، حال آنکه دولت روحانی روزانه 10 میلیون لیتر بنزین وارد کشور کرده است."

تلفیق جملات وزرای دیروز و امروز نفت پیرامون دریافت بنزین از فاز نخست این پالایشگاه و میزان واردات روزانه هشت میلیون لیتری بنزین به کشور، این نتیجه را به دست داده که ستاره خلیج فارس هنوز هم در تولید بنزین قدمی به جلو نگذاشته، در اینصورت و برای تامین بنزین مورد نیازکشور، چاره‌ای جز واردات بنزین در پیش روی وزارت نفت نیست.

حال آنکه مهمترین فلسفه راه اندازی فاز نخست این پالایشگاه، قطع واردات بنزین از خارج کشور در این برهه زمانی بوده است.

از آن گذشته، مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، پیشتر، از صفر شدن بودجه واردات بنزین درلایحه بودجه سال 1396 خبر داده و گفته بود که «سال 96 واردات بنزین پس از 36 سال به طور کامل متوقف خواهد شد.»

تا اینجای کار که نه از آمار تولیدات بنزین فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس خبری در دست هست و نه از زمان قطع واردات بنزین به کشور.

هر چند که با توجه به میانگین مصرف روزانه ۷۸ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتری بنزین در فروردین ماه سال ۱۳۹۶ و رشد ۸ درصدی در مصرف،وضعیت تامین سوخت بدون واردات امکان پذیر نخواهد شد.

بیژن نامدار زنگنه گفته:" زمانی که می خواستم وزیر شوم، فکر می کردم داریم وارد میدان مینی می شویم که خارجی ها آن را گذاشته اند و باید آن را پاکسازی کنیم؛ ولی انتظار نداشتم تعداد تیرهایی که ازتک تیراندازهای خودی به سمتم بیاید از تعداد مین هایی که در زمین کاشته شده است بیشتر باشد."

از این رو باید دید که دست آخر سخنان موافقان دولت برکرسی اثبات خواهد نشست و یا مخالفان.