در حاشیه اجازه بازرسی به بازرسان آژانس از دومکان در ایران
فرش قرمز برای جاسوسان آژانس
با این عقب نشینی ایران عملا وارد پازل بازی سیاسی آژانس شد که قسمتی از پازل راهبرد فشارحداکثری آمریکا علیه ایران است. این پروسه بازرسی ها و طرح ادعاهای بی اساس نهایتا منجر به بازرسی (بخوانید جاسوسی) از تمامی اماکن نظامی ایران خواهد شد.
نسیم آنلاین ؛ علیرضا فقیهی راد: در جریان توافق برجام، یکی از مسائل اساسی که تیم مذاکره کننده ادعای حل و فصل نهایی و همیشگی آن را داشت، پرونده «ابعاد احتمالی نظامی پرونده هسته ای ایران» موسوم به PMD بود. حسن روحانی 25 آذر 94 در گفتگوی زنده تلویزیونی با تاکید بر مختومه شدن پرونده PMD گفت: «به ملت ایران تبریک می گویم به دلیل موفقیتهای پی در پی در صحنههای مهم داخلی و بین المللی و دیروز روزی بود که یکی از این مراحل موفقیت در صحنههای بین المللی و سیاسی متبلور شد...در نشست شورای حکام در روز گذشته نه تنها موضوع ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای معروف به PMD خاتمه یافت، بلکه ۱۲ قطعنامهای که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ در شورای حکام علیه جمهوری اسلامی ایران تصویب شده بود لغو شد.»
پس از آن روزنامه های زنجیره ای بزک کننده برجام هم با رپورتاژ خبری ادعا کردند پرونده PMD برای همیشه به تاریخ پیوسته است: «خداحافظ پی ام دی؛ تحریم ها دی ماه لغو می شود»، «پایان پی ام دی؛ آغاز اجرای برجام»، «پی ام دی به تاریخ می پیوندد»، «پرونده پی ام دی سفید بسته میشود» و...
در برجام ایران برای جلب رضایت آژانس بین المللی انرژی اتمی و طرف های برجام پروتکل الحاقی را داوطلبانه پذیرفت، نظارت های ویژه و منحصربفردی در دنیا را ذیل برجام متعهد شد، روزانه بطور متوسط 6 بازرس آژانس در ایران حضور فعال دارند و بیش از 20 درصد بازرسی های آژانس در سراسر دنیا، بطور خاص در ایران انجام می شود اما پس از گذشت 7 سال از واگذاری بی سابقه ترین امتیازها و با وجود بازگشت تحریم های آمریکا و همراهی اروپا و صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران، اکنون با ادعای جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر فعالیت های مخفی هسته ای ایران در دومکان و لزوم بازرسی مستقیم از آنها عملا پرونده ابعاد احتمالی نظامی هسته ای ایران باز شده است.
در حالی که آژانس در 15 گزارش قبلی خود مکررا پایبندی ایران را به برجام کاملا تایید کرده بود، در آخرین گزارش فصلی خود به شورای حکام اعلام کرد آژانس در مکانی که توسط ایران به این سازمان اعلام نشده بود ذرات اورانیوم طبیعی ساخت بشر شناسایی کرده است.
در این بخش از گزارش آمده بود: «همانطور که در تاریخ ۷ نوامبر ۲۰۱۹ مدیرکل موقت به شورای حکام گزارش کرد، آژانس در مکانی که توسط ایران به این سازمان اظهار نشده بود، ذرات اورانیوم طبیعی ساخت بشر شناسایی کرده است. مهم است که ایران به تعاملات خود با آژانس برای حل و فصل موضوع در اسرع وقت ممکن ادامه دهد. تعاملات ادامهدار بین آژانس و ایران در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان و پروتکل الحاقی، نیازمند همکاری به موقع و کامل توسط ایران است.»
در مقابل ایران ادعاهای آژانس را رد کرد و اعلام کرد اجازه بازرسی از مکان های اعلام شده به استناد اطلاعات جاسوسی رژیم صهیونیستی را نخواهد داد. کاظم غریبآبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین و نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در واکنش به گزارش آژانس در زمینه مسائل پادمانی در ایران اظهار داشت: «متأسفانه یک بار دیگر، آمریکا و رژیم اسرائیل در تلاش هستند تا روابط و همکاریهای فعال و سازنده بین آژانس و ایران را با اعمال فشار به آژانس برای خروج از وظایف اساسنامهای خود، با اخلال مواجه کنند . »
نماینده دائم ایران با اشاره به اینکه ایران در حال جلوگیری از ایجاد یک بدعت غیر اصولی و خطرناک در آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که میخواهد به مطالب جعلی سرویسهای جاسوسی اعتباربخشی کند، افزود: «طرح هرگونه درخواست روشنگری یا دسترسی تکمیلی از سوی آژانس مبتنی بر مطالب جعلی سرویسهای جاسوسی از جمله رژیم صهیونیستی نه تنها در مغایرت با اسناد تاسیسی آژانس و نظام راستی آزمایی قرار دارد، بلکه هیچ تعهدی را نیز برای ایران در جهت اجابت این درخواستها ایجاد نمیکند . »
همچنین سازمان انرژی اتمی طی یادداشت توضیحی متضمن مواضع جمهوری اسلامی ایران به ادعاهای آژانس پاسخ داد و رسما اعلام کرد اجازه بازرسی از مکان های درخواستی آژانس را نخواهد داد: «مطابق با ماده بند (ج) ماده ۴ پروتکل الحاقی، در صورت ارائه هر گونه درخواست برای دسترسی از سوی آژانس، «دلایل این دسترسی می بایست مشخص شود.» برخلاف این موضوع، آژانس در درخواست خود برای توضیح و دسترسی به دو مکان، هیچگونه استدلال حقوقی معتبر و موثقی را ارائه نکرد. کپی هایی که توسط آژانس به عنوان مبنای درخواست هایش ارائه شده، نه معتبر بوده و نه حتی مربوط به منابع باز می باشند، بلکه حسب ادعای رژیم اسرائیل، بواسطه به اصطلاح یک عملیات مخفی به دست آمده اند. جمهوری اسلامی ایران معتقد است که ارسال برخی کاغذهایی که مبتنی بر اطلاعات جعلی سرویس های اطلاعاتی هستند، مطابق با اساسنامه آژانس، موافقتنامه جامع پادمان، و پروتکل الحاقی نیست. از این رو، چنین اقدامی نه آژانس را مجاز به ارائه چنین درخواستی می کند و نه تعهدی را برای جمهوری اسلامی ایران جهت بررسی چنین درخواست هایی ایجاد می کند.»
در ادامه گزارش فصلی آژانس به شورای حکام ارائه شد و با طراحی سه کشور اروپایی، انگلیس، فرانسه و آلمان و تهیه پیش نویس قطعنامه، در شورای حکام قطعنامه ای با 25 رای موافق و دو رای مخالف چین و روسیه علیه ایران صادر شد. تا در ادامه پرونده هسته ای ایران پیچیده تر شود و اروپایی ها زمینه ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت را آماده کنند.
در ادامه رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی که مورد حمایت جدی آمریکا و رژیم صهیونیستی است و عملا در نقش بازیگر پروژه فشار حداکثری آمریکا عمل می کند برای ادامه رایزنی ها و اعمال فشار به ایران، طی سفری دو روزه به تهران با رئیس جمهور، وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار و گفتگو کرد. در نهایت در پایان این سفر بیانیه مشترکی مابین آژانس و دولت حسن روحانی صادر شد.
این بیانیه بطور آشکاری نشان از عقب نشینی مجدد دولت روحانی از حرف ها و مستندات چندی پیش خود مبنی بر اینکه اطلاعات حاصل از جاسوسی رژیم صهیونیستی مطابق اساسنامه آژانس هیچ تعهدی برای ایران جهت پذیرش بازرسی ها نمی کند، بود. در قسمتی از بیانیه مشترک آژانس و دولت روحانی آمده است: «ایران به طور داوطلبانه به دو مکان مشخص شده توسط آژانس دسترسی داده و فعالیت های راستی آزمایی آژانس را برای حل و فصل این موضوعات تسهیل خواهد کرد . تاریخ های مربوط به دسترسی های آژانس و فعالیت های راستی آزمایی، مورد توافق قرار گرفته است.» لذا دولت روحانی مانند گذشته با وادادگی تمام عملا پذیرفت پرونده PMD باز باشد و اجازه بازرسی از دو مکان درخواستی آژانس در اطراف شهر رضا و یکی در اطراف تهران را به بازرسان آژانس داد.
نهایتا روز جمعه رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تازه ترین گزارش خود پیرامون عملکرد هسته ایران را در اختیار 35 عضو شورای حکام قرار داد. در مهمترین قسمت این گزارش ضمن تایید پایبندی ایران به اجرای پروتکل الحاقی و بازرسی های پادمانی اعلام می کند بازرسان آژانس از یکی از مناطق مورد مناقشه و درخواستی (محلی اطراف شهررضا) بازرسی و نمونه برداری کرده اند و در ماه جاری نیز از یک مکان هسته ای دیگر( اطراف تهران) بازرسی خواهند کرد.
کاظم غریب آبادی نماینده ایران در آژانس نیز ضمن تایید این گزارش گفت: «آژانس به یکی از دو مکان مورد نظر دسترسی یافت و دسترسی به مکان دوم نیز برای همین ماه برنامه ریزی شده است.»
بنابراین روشن است با وجود اجازه دسترسی های گسترده و واگذاری امتیازات بی سابقه، پرونده ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران ( PMD ) کماکان روی میز آژانس است و برخلاف ادعاهای مقامات دولتی در یکماه گذشته، اکنون ایران در روند عقب نشینی خود اجازه بازرسی به دومکان درخواستی آژانس را داده است.
همانطور که قبلا نیز گفته شد، عقب نشینی های ایران در برابر زیاده خواهی ها و سیاسی کاری های آژانس نه تنها منجر به رفع ابهام طرف مقابل که عملا نقش بازیگر آمریکا را دارد، نخواهد شد، بلکه ایران پس از یک گام عقب نشینی باید گام های بعدی را بردارد. و پرونده هسته ای ایران مجددا تبدیل به مساله تهدید امنیت جهانی شود و درگیر همان روند دهه هشتاد و ابتدای دهه نود شود که در موضع پاسخگویی به سئوالات و اتهامات بی انتهای آژانس قرار گیرد.
با این عقب نشینی ایران عملا وارد پازل بازی سیاسی آژانس شد که قسمتی از پازل راهبرد فشارحداکثری آمریکا علیه ایران است. هرچند آژانس اعلام کرده دیگر ادعای جدید مطرح نخواد کرد اما رجوع به تاریخ همکاری های ایران و آژانس نشان می دهد علی رغم همکاری های گسترده و شفاف ایران، نه تنها سئوالات تمام نشده، بلکه اتهامات جدید و بدعهدی های دیگری از سوی آژانس تکرار شده است. این پروسه بازرسی ها و طرح ادعاهای بی اساس نهایتا منجر به بازرسی (بخوانید جاسوسی) از تمامی اماکن نظامی ایران خواهد شد.
در مهرماه سال 94 که دولت در حال اجازه دسترسی های گسترده با بازرسان آژانس بودرهبر معظم انقلاب با نگاهی حکیمانه و دوراندیشانه فرمودند: «ما با موکول کردن هر اقدامی به گزارش آژانس مخالفیم. ما به آژانس بدبینیم؛ آژانس نشان داده که هم مستقل نیست، هم عادل نیست؛ مستقل نیست زیرا تحت تأثیر قدرتها است؛ عادل نیست [چون] بارها و بارها برخلاف عدالت حکم کرده و نظر داده. بهعلاوه، اینکه بگویند «آژانس باید بیاید اطمینان پیدا کند که فعّالیّت هستهای در کشور نیست» این یک حرف غیر معقولی است. خب، چهجور میشود اطمینان پیدا کند؟ اصلاً اطمینان پیدا کردن [یعنی چه]؟ مگر تک تک خانهها و وجب به وجب سرزمین کشور را اینها بگردند! چهجوری میشود اطمینان پیدا کرد؟ موکول کردن به این مسئله، نه منطقی است، نه عادلانه است.»