هشدار یک گروه پژوهشی دانشگاه استنفورد آمریکا
انتخابات ۲۰۲۰ ضعف شدید سواد رسانهای آمریکاییها را برملا کرد
رواج پدیدههایی مانند اخبار دروغ و اطلاعات گمراهکننده که دستمایه عملیاتهای روانی در بستر اینترنت میشود، مهارتهای تفکر خلاق و انتقادی دانشآموزان آمریکایی را تحتالشعاع قرار داده است.
نسیمآنلاین: پس از انتخابات ریاست جمهوری 2016 در آمریکا و در جریان بحثهای متعدد در مورد نقش اخبار فیک در عملیاتهای روانی سیاسی و تکنیکهای انتخاباتی، یک گروه از فارغالتحصیلان دانشگاه استنفورد در پیمایشی نشان دادند دانشآموزان مقاطع دوره اول و دوم دبیرستان در مدارس آمریکا از نظر سواد رسانهای به شدت ضعیفند و مهارتهای لازم برای تشخیص واقعیت از دروغهای آنلاین را ندارند.
از زمان انتشار آن گزارش، تاکنون سیاستگذاران و مربیان آمریکایی برنامههای متعددی برای پرداختن به این نقیصه و تجهیز دانشآموزان به مهارتهای لازم برای تشخیص واقعیت از دروغ در بسترهای آنلاین ارائه کردهاند. «سام وینبورگ» استاد آموزش یکی از کالجهای دانشگاه استنفورد میگوید بررسی اتفاقات انتخابات 2020 آمریکا نشان میدهد در چهار سال اخیر پیشرفت پروژههای سواد رسانهای در آمریکا چندان با موفقیت همراه نبوده است. از نظر او، دموکراسی به دسترسی به اطلاعات قابل اعتماد بستگی دارد.
او و همکارانش که دورههای آموزشی رایگانی برای تشخیص اخبار فیک و اخبار واقعی در بسترهای آنلاین تهیه کردهاند، می گوید بیش از ۹۶ درصد از سه هزار دانشآموز آمریکایی مشارکتکننده در یک پژوهش نتوانستند تشخیص دهند پیامهای مرتبط با انکار تغییرات آب و هوایی در واقع به صنایع مرتبط با سوختهای فسیلی ارتباط دارند. از نظر او به رغم تلاشهایی که ایالتهای مختلف آمریکا به ویژه کالیفرنیا در تهیه دستورالعملهای جدید و حتی اجباری برای تدریس مهارتهای سواد سایبری در پیش گرفتهاند، هنوز پیشرفت چشمگیری در موضوع دیده نمیشود.
وینبورگ میگوید دو مهارت اساسی در این زمینه عبارتند از تطبیق اطلاعات مشکوک با دیگر منابع و مقاومت سازی در برابر کلیک روی نخستین سایتی که نتیجه یک جستجو را نشان میدهد. از نظر او، درست است که سواد سایبری به دقت طراحی یک موشک نیست، اما تغییر در نحوه تفکر و چگونگی مصرف اطلاعات را رقم میزند: «ما آموختهایم که راه درک یک متن، بررسی آن همراه با جزئیات است. اما این چیزی نیست که در اینترنت بتوان آن را اجرا کرد. وقتی به وبسایتی که با آن آشنایی ندارید، برخوردید؛ بدترین عکسالعمل آن است که زمان زیادی را در آن بگذرانید. مسلم است که این کار با تفکر انتقادی نمیخواند، اما به صورت متناقضی، بهترین راه برای تحقیق در مورد یک سایت ناشناخته، ترک آن است».
وینبورگ معتقد است با صرف زمان زیاد میتوان تغییراتی هر چند اندک ایجاد کرد: «ما به هر تغییر کوچکی نیاز داریم. چرا که همین حالا هم دانشآموزان آمریکایی وقت زیادی را در اینترنت صرف میکنند. اراده کافی و برنامهریزی قدرتمند سبب میشود صدمات جدی فیک نیوز و اطلاعات گمراهکننده کمتر شود. چیزی که دموکراسی آمریکایی بدان نیاز دارد».